Getranscribeerd door B.J. Koostra

Dongen,losse stukken doos 155 e.v.

Compareerde voor schepenen naergenoempt Jan Evert Joris, out ontrent 78 jaeren, Claes Peeter Cleijs, out ontrent 77 jaeren, Wouter Peetersen van Riel, out ontrent 71 jaeren, en Jan Peeter Cleijs, out ontrent 67 jaeren, alle ingesetenen alhijer rechtelijck gedaeght sijnde omme der waerheijt getuijgenissete geven, soo sij seijden, ende hebben ter instantie ende requisitie van d’erfgenaemen van Peeter Dodijns, bij solemneelen Eede hen bij den schoutete deer omme behoorlijck gestaeft sijnde, verclaert, getuijcht ende geaffirmeert waerachtig ende hen wel kennelijck te wesen, dat ontrent ‘t sestich jaer geleden door eenen Adriaen Migchielsen schoutet tot ‘s Gravenmoer was, onder dese heerlijckheijt tusschen sijne Hoocheijts vaert ende de Kae, sijnde ‘t gescheijt van dese heerlijckheijt ende de heerlijckheijt van Loon op Zand is door maecken ende teulen een hoeve dije aldaer nu noch tegenwoordich is liggende voor redenen van wetenschappe allegeren sij deponenten te weten bij Claes Peeter Cleijs ende eenen Aert Stoffelen ende Huijbrecht Aert Stoffelen den eersten sloot aen de sloot seijde der selver hoeve beginnen aen de Vaert ende soo oostwaerts op te hebben selver gegraven ende gesloot als oock beneffens Peeter Cleijs sijnen vaeder den voorschreven Aert Stoffelen met sijnen soon, Cornelis Jacob Jansen Peeter Bouwens van Rijel ende veel meer anderen.

In den selven tijt te hebben helpen graven de lije liggende aen de suijt seijde van de voorschreven hoeve van de vaart aen aff oostwaerts op soo wijt dije nu tegenwoordich (moer wederom vervult ende  toegewasschen sijnde) noch is liggende ende gegraven sijnde mette selve medearbeijders als dan aen wederseijde der leije voorschreven als oock op te vaert voor deselve hoeve meesteren te hebben geteult ende geset waer van de eijcken noen sijn staende tusschen ieder heester eenen berck ende daer tusschen eenen beuck ende daer teijnden aen soo vuijt de leij als voorschrevenis was gegraven waertoe oock aen wederseijden met bercken te hebben geset ende beplant ende naer ‘t graven ende planten der noordersloot ende zuijden leij voorschreven door ordre van de voorschreven Adriaen Michielsen beneffens de voorschreven andere arbeijders te hebben gesloot ende gegraven verscheijdene ende veel dwarsslooten omme met aerde daeruijt comende ’t selve als leeg sijnde te verhogen ende ‘t water daar door te losen ende al deselve slooten tot vijer ofte vijf jaeren aen malcanderen te hebben helpen verwijden ende op te bouwen om alsoo ‘t selve tot een droge vaste grondt te maecken ende dat gedaen sijnde oock te helpen maecken den werft alwaer de huijsinge op te voorschreven hoeve nu noch is staende, als oock de bogaert ende ackeren daerinnne gelegen te hebben helpen grondtspaderen ende alsoo tot mette slootaerde verhooght lant maecken ende allegaeert hij Jan Peeter Cleijs leste comparant voor redenen van wetenschap ettelijcke jaeren naer selten de voorschreven heesteren ende bercken vuijt de grondt achter in deselve hoeve gelegen gesteecken ende genaelt te sijn, wederom gevult ende geset te hebben de plaetese alwaer daer eenige vuijt waeren verstorven met andere bercken. Dije hij verclaerde ende allegeert hij, Jan Evert Joris, tweede comparant voor redenen van wetenschappe, naer ’t groeven van deselve leije deer inne te helpen maecken een wissel, alsoock te hebben helpen groeven vijff of ses der achterste dwarssloten in deselve hoeve ende gronden daer inne gelegen en nu noch liggende.

Als oock de achterste van dijen ende allegeerde hij, Wouters Peeters van Rijel, derde comparant de voorschreven gesette bereken nu omtrent veertich jaren geleden ,sijnde voor de groote sterfte met Andries Adriaan Driessen selve te hebben helpen afhouwen ende vuijtbosschen ende alselven met eenen geubel van daer gehaelt ende gelost voor op te werff ofte vaertcant omtrent de huijsinge der voorschreven hoeve ende deselve bercken oock te hebben gecort tot branthout gemaeckt ende aldaer tot eenen grooten hoop bijeen gesmeten, mitsgaeders alsdoen oock voor den voorschreven Adriaen Michielsen in de gronden   achter in de hoeve naer de kae toe voor bij het achterste bos aen gelegen te hebben gesteecken een seeckere quantiteijt van bleeckelingen dije aldaer door andere arbeijders werden gedroocht ende tot hoopen geset, ende verclaeren sij comparanten ‘t samentlijck dat den voorschreven Adriaen Michielsen doen altijt ende dagelijcx vroegh ende laet bij hen was ende in ‘t beplanten ten ….. ende maecken derselve leij groote vlijt ende nijver ende vermaeck was hebbende inde, want men behoort etc.

Desen 25 november 1644. Jan Dijrek Anthonissen

Cornelis Merten Matthijssen van de Nijeuwenhuijsen ,schepenen.

’s Gravenmoer RA 17 folio 99

Aert Gherit Aertsen verkoopt aan Steven Cornelis Anthonij Buijs een stuk land.

RA 17 folio 205

Op 18 julij 1610  verkoopt Willem hendricxen Buijs, Raamsdonk, aan Jan Anthonis, Govaert Corstiaens, Adriaen Adriaens Waelwijck den Ouden als voocht tbv het kind van Anthonis Gheerit Anthonis Smit en Gheerit Peeter Gheerits een stik land.
Adriaen Cornelisse, woonende in… en heeft wettelijk geconstitueert volcomen… bevel aan de eer­same Jan Aert Jan Pauwels omme te compareren voor Schouteth en Schepenen… tot behoeft van Dirck Henricx Jansen van Hespel te transporteren, op te dragen en over te geven met behoorlijke renunciatie en vertijenisse alsulcke stede met … gelegen in de Heijcant, Roelant Cornelis s… oost,
Jan Adriaen Cleijs west… In regel 18 wordt nogmaals Dirck Henricx genoemd. 25 Junij 1609.

Fol. 1 r

Jan Corstiaen Corstiaen voor hem zelf, Magdalena Corstiaen Jan Peters, geassisteert met haar man Joachim Jan Clauwen, hebben verkocht aan Adriana Jan Cornelis, weduwe van Jan Jan van Beek, 3 loopensaet en weijlants.  Gevest op 4 mei 1609

Alit Claes Anthonissen, geassisteerd met Jan Gheerits de Roij in desen…, erkent haar vaderlijke deel ontvangen te hebben van haar moeder Commerke Michiel Jacobs, die nu getrouwd is met Cor­nelis Joris van der Wee, maar eerder met Claes Anthonissen.  Datum 7.5.1609

Fol. 1v

Quam Peeter Peeter Jacobs ende heeft gelooft te geven Cornelis Adriaen Embrechts ende Laureijs Peeter Jacobs tot behoeff van Huijbrecht Adriaen Embrechts hennen br[oeder][1] de somme van XXVII R gl, ter saecke van geleent gelt, te beth Mey nu naestcomende 1610, obligans su et sua ende specialijck sur stede daer sij nu ter tijt op woone, gestaen ende gelegen in Cleijn Dongen, groot omtrent XIIII loop, vrij met hennen commer daer voor uuijtgaend. Ter kenning ende actum vyer May 1609 puts Gils ende Symon G[uilhem], Schepenen.

Quamen Maeijke Cornelis Maesdr weduwe erstmael Peeter Pr Jacobs Jan Vrancken, in dezen geassisteert met Stoffel Pr Cornelis, haeren gecoren voocht tot dese saecke, Jacob Pr Pr Jacobs voor hem selven, Peeter Peeter Jacobs voor hem selven, Laureijs Pr Jacobs [Jan Vrancken, alias den Bruijnen] als vooght ende Sijmon Cor­nelis Maes als toesiender van de onmondige kijnderen wijlen de vg. Peeter Pr Jacobs Jan Vran­cken, daer moeder aff is de vsz. Maijken, bij naemen Dingena, Catharina ende Cornelia, gesusteren, ende bekenden dese partijen dat Sijmon Goder Sijmonsz haer ten volle heeft voldaen, vermecht ende beth den pen[nin]gen metten… coop ende erffpen[nin]gen van seker steede metter huijsinghe ende schuere daerop staent ende de erffenisse daertoe behoorende, groot optrent XIII loopens, onbegrepen de maete, gestaen ende gelegen in Cleijn Dongen, bij hem vercoopere… is Sijmon Godertsz den XI May 1605 vercoft ende… Actum et supra puts Gils ende relatie Meermans, Sche­penen.

We vinden in dit gedeelte een aantal namen die passen in ORA Dongen 102 folio 8v, maar ook in het verhaal van Laureijse zoals hij dat samenstelde uit archiefstukken van vóór 1609. Het gaat hier name­lijk om een aantal personen die nakomeling zijn van Peeter Jacobs Jan Vrancken.

Peeter Peeter Jacobs Jan Vrancken en Maeijke Cornelis Maes hadden als kinderen:

1. Jacob Peeter Peeter Jacobs Jan Vrancken

2. Peeter Peeter Peeter Jacobs Jan Vrancken

3. Dingena

4. Cathalijn

5. Cornelia

Deze laatste drie zijn nog minderjarig en staan onder voogdij van Laureijs Peeter Jacobs Jan Vrancken en Sijmen Cornelis Maes. Deze drie worden met name genoemd in R102 folio 8 en zijn in 1645 kennelijk nog ongetrouwd. Verder blijkt uit vergelijking van deze gegevens dat alle (of meerdere) personen van deze familie dan de naam De Bruijn hebben. Uit dit stuk blijkt dat Maeijke Cornelis Maes de stede met alles er op dd XI Mey 1605 heeft verkocht en nu het geld heeft ontvangen.

Quam Jacob Lambrecht Adriaens ende lijde dat hij wijters schuldich is op… alle sijne goed[er]en, Huij­brecht Adriaensen als vooght, ende Cornelis Merten Smit als toesiender van de naegelaeten weeskijnderen wijlen Jan Anthonis a.k. Ypelaer, daer moeder aff was Maeijken Merten Jansdr, tot behoeff derselver, de somma van hondert ende acht R gl, ter zaecken van erffpenn[ingen] van de coop van huijsinge ende erve daertoe behorende, daer voorscr Jacob nu tegenwoordich op woont, te betalen… Lichtmis nu naestcomende 1611, obligans etc ende specialijck… termijn ende actum XIII Maij 1609 puts van Gils relatie Meermans, Schepenen.

In de marge:

Deletum de consensum Huijbrecht Adriaensz den XIII Februarij 1611.

Jan Anthonis Ypelaer en Maeijke Merten Jans[2] waren beiden overleden. Er wordt gesproken over een weeskijnt, kennelijk dus 1 kind[3]. Huijbrecht Adriaen Huijbrechts is vooght en Cornelis Merten Smit toesiender. Mogelijk dat de voogden bezit van Ypelaer hebben verkocht aan Jacob Lambrecht Adriaensen, want die heeft betaald op 14 Februari 1611. Zie verder de kaart van Jan Anthonis Ypelaer en Maria Anthonis Dircxen. Of dit het weeskijnt is, is uit dit stuk niet te bewijzen.

Fol. 2r

Quam Lambrecht Pr Jan Wiericxsoone, als getrout hebbende Jacobmijna Dirck Corstensdr, de naestesten weduwe wijlen Stoffel Goris Henrick d’Aerdennen, als onweerroepelicken macht ende procu­ratie hebbende van Peeter Goris Henrick d’Aerdennen, voor hem selven, ende Huijbrecht Cornelis An­sems als grootvader ende voogt van Anthonis Huijbrecht Ansems, sijnen soons onmondige weeskijnders, daer moeder aff was wijlen Dingena Goris Henricx d’Aerdennen, gepasseert desselfs procuratie voor schepenen in Gilse van den XIII May 1609 ondersc,… die wij Schepenen hebben gesien ende hooren lesen, ende lijden dat sij vercoft heeft omme esg Stoffel Pr Cornelis van Gils alsulcken parceel moergronds, als Peeter Roeloff Adriaensz van Ghils Henrick d’Aerdennen binnen… leven gecoft hadde, gelegen op ter Putkens alhijer, ende groot omtrent VI loopensaet oft so groot oft cleijn als etc [on]begrepen de maten… worden. Gevest den XIII May 1609 puts Meermans relatie… schepenen.

Quam Lambrecht Peeter Jan Wiericxsoone als getroud hebbende Jacobmijne Dirck Corstensdr, naes­testen weduwe wijlen Stoffel Goris Henrick d’Aerdennen, als procuratie hebben supra ende geeft quijt[antie] geconstitueert Jacob van der Wee… Actum…

Wilbort Geerits heeft gelooft te geven Peeter Jacob Laureijsen, woonende tot Loon [op Zand], de somma van vijffentachentich Rijnsgl ende XII st eens, ter saeke van den coop van negenentwintich swa­nen, Laureijs, schepen, hem Wilbort te willen ende te dancken gelevert tot Bamisse den vgn. Peteren oft… naestcomende 1609…… te versekeren(?)… gecompareerd Peter Jacob sulck…

oft hem selven tot voldoening van… borgen ende als obligans ende sal    schadeloos…

Actum XV May 1609 puts Meerman relatie Gils, Schepenen

In de marge:

Deletum consentum Jacob Laureijsz IV Junij 1609

Fol. 2r

Lambrecht Peeter Jan Wiericx, getrouwd met Jacobmijna Dirck Corstens, weduwe van Stoffel Goris Henrick d’Aerdennen, procuratie hebbend voor Peeter Goris Henrick d’Aerdennen, Huijbrecht Cornelis Ansems, grootvader en voogt van Anthonis Huijbrecht Ansems, zijn zoons weeskijnt, daer moeder aff was Dingena Goris Henricx d’Aerdennen. De procuratie kwam uit Gilse dd 13 mei 1609. Deze personen hebben verkocht een perceel moer gelegen in de Put aan Stoffel Peeter Cornelis van Gils. 14 mei 1609

Lambrecht Peeter Jan Wiericx en Jacobmijna Dirck Corstens, als hiervoor. Regeling inzake hun gemeen­schappelijk bezit.

Wilbort Geerits belooft te betalen aan Peeter Jacob Laureijsen die in Loon op Zand woont. [Peeter Jacob… stelt borg]. 15.5.1609

Fol. 2v

Godert Jansen Scherf(?) is betaald door Adriaen Willem Aerts. 15. 5.1609

Petronella Willem Ploegh, lestmael weduwe van Cornelis Willem Cornelissen, nu geassisteerd met Cor­nelis Huijbrechts, heeft verkocht aan Adriaen Joachim Cornelis van der Hoeven een stede met huijsinge etc achter de Kerk. Gevest op 21. 5.1609

Zie 1630-28, waar sprake is van zijn weduwe.

Adriaen Jochums belooft te betalen en hij deed dat ook op 12.2.1610 blijkens de aantekening in de marge.

Hier wordt gesproken van Jenneke Huijbrecht, nu getrouwd met Peeter Cornelis Stoffels, maar eerder weduwe van Peeter Joost Jan Lambrechts[4].

Datum 22.5.1609

Fol. 3r

Merten Mathijs van den Nijewenhuijsen krijgt als vooght over de kinderen van Sijmen Wilbort de belofte van Peeter Wilborts dat hij het bedrag zal betalen waar de wezen recht op hebben. (Naam mogelijk Peeter Willem Brebers). 1609. Pas betaald in 1632.

Lambrecht Jan Roelen heeft verkocht aan Adriaen Joachim Cornelis van der Hoeven 2 loopen saeylants.

Maeijke Embrecht Henricx, met haer man Stans Adriaens, hebben verkocht aan Cornelis Joris van der Wee 2 loopen saeijlants achter de Kerk alhijer, Cornelis Bollekens oost; Jacob Hijben west; Kerckwerf suijt. Gevest 6.6.1609
In de marge staat een aantekening van 12.2.1610 dat de verkoper alle calanges etc op zich neemt. Het bekende verhaal, daar niet altijd bekend is welke rechten op de grond rusten.

Dirck Dircxen belooft te betalen aan Cornelis Dircx met interest op 20. 5.1610. Volgens de marge betaald

in 1617.

Cornelia Huijbrecht Cornelissen verkoopt aan Adriaen Peeter Cornelis Luijcken, haar wettige man, de helftscheijdinge. Gevest 15.6.1609

Is dit ‘n tweede huwelijk waarbij de gemeenschap van goederen wordt vastgelegd? Zie ook R 98 p 43

Fol. 3 bijlagen

Adriaen Peeter Cornelis Luijcken belooft het gekochte te zullen betalen. Blijkens de marge is er betaald op 15.4.1612 etc. 16. 6.1609

Joachim Jan Clauwen belooft te betalen aan Anneke Andries Bogaert en haer man Cornelis Buijs. Te betalen Lichtmis 1610.  23.6.1609

Jan Evert Joris belooft te betalen aan Jan Adriaen van Bavel. Datum 2 Julij 1609. Daar zit wel een heel verhaal aan vast, dat echter moeilijk te ontcijferen is.

Fol. 4r

Maeijke Jan Versteeghdr, geassisteerd met haar [3^e] man Peeter Peeter Peeter Jacobs. Deze Peeter Peeter Peeter Jacobs heeft procuratie van Huijbert Jan Jansen voor sche­penen van Dongen dd 25.6.1606, (schrijffout: 1609?) ondertekend door Cornelis Pels. Ook worden genoemd Maeijke Jan Jans en haar man Adriaen Peeter Aerts, Sijke Jan Jans, geassisteerd met Peeter Peeter Jacobs haar voogt in desen, die verkocht hebben een stede aan de Kercksteeg aan Jacob Aert Stoel. Gevest 4 Julij 1609

De koper Jacob Aert Stoel wil garantie dat hij later niet te maken krijgt met lasten die er op rusten, maar nu niet genoemd zijn: ‘alle calanges die daerop souden mogen rusten’.

Zelfde datum

Fol. 4v

De stede uit het voorgaande was kennelijk eigendom van vier zusters, dochters van Jan Jansen Ver­steegh, met name Maeijke, Margriet, Heijltje en Yke [Sijke? Zie Fol. 4r-A hiervoor]. Zij willen graag zeker­heid van Jacob Aert Stoel.

Zelfde datum

Embrecht Rijck Embrechts belooft dat hij het geleende geld zal terug betalen aan Jan Corstiaen. Dat zal gebeuren in 1610. Maar in de marge staat niets.

Maeijke Frans Anthonissen, geassisteerd met haar man Peeter Jan Peeters, verkoopt 14 lopensaet saeylants aan Henrick Henricx Mertens, genaempt Timmersacker in de Ham. Zij had deze grond van haar vader, ‘soo wij verstonden’.

Gevest 11.8.1609

Fol. 5r

Andries Andries Henricx verkoopt aan Peeter Jan Peeters een stede met huijsken, erf etc. in de Ham, groot omtrent 4 loopen. Gevest met Maeijke Frans Anthonissen, sijne huijsvrouw. ut supra

Peeter Jan Peeters erkent schuldig te zijn aan Andries Andries Henricx hondert achthijen g en 10 stuivers cooppenningen van seekere stede. Blijkens de marge reeds betaald op 12.11.1609. 11.8.1609

Andries Andries Henricx erkent schuldig te zijn aan Henrick Henricx Mertens de somme van ƒ350,- in 2 termijnen of paijen. Volgens de marge zou alles reeds betaald zijn op 12 januarij 1610(?), maar in het stuk is sprake van een tweede betaling van ƒ 175,- in 1611.

Datum als boven

Ook wordt herhaald dat het gaat om de Timmersacker.

Fol. 5v

Het eerste stuk is het slot van 5r-C.

Jan Passchier Geerits, Claes Passchier Geerits, Cornelia Passchier Geerits, getrouwd met Jan Wouters, meulder tot Waelwijck, zich mede sterk makende voor Jan Wouter Cornelis van Duijsel, zoon van Josina Passchier Geerits[5]. Zij verkopen aan Adriaen Joachim Cornelis van der Hoeven een stede met huis, erf etc, gelegen in het Kerckquartier. We vinden in 1650-28 genoemd de weduwe Adriaen Jochums. 1.9.1609

Fol. 6r

Adriaen Joachim Cornelis van der Hoeven erkent schuldig te zijn aan de erfgenamen van Paesschier Geerits de somme van ƒ550,- vanwege de gekochte stede. Hij stelt zich garant met persoon en alle bezit. En verder worden de paijen ofte termijnen geregeld.

Jan Embrecht Cornelis verkoopt aan Huijbrecht Willems het gerechte deel van een stede aan de Hoogen­dijck.

Gevest op 27.9.1609

Adriaen Peeter Cornelis Luijcken verkoopt grond aan Huijbrecht Willems (pas op, er is in de naam ge­knoeid). Zie de boedel van Adriaen Peeter Cornelis Luijcken in RA 98 folio 54 en 43.

Cathalijn Jan Joos Dircken met Adriaen Jan Daniel, Geertruij Jan Joos Dircken met haar man Peeter Jan Schalcken, Jenneke Jan Joos Dircken met Cornelis Jan Cornelis Stevens, Adriaen Joachim Cornelis van der Hoeven, vooght en Adriaen Jan Daniel, toesiender op het weeskijnt van Cornelis Merten Jans en Maeijke Jan Joos Dirken.

Zij hebben verkocht aan Cornelis Janssen van ……[6] een stede aan de Heuvel. Het gaat hier om de kin‑

deren van Jan Joos Dircken en Maeijke Lodewijck Seebrechts. Datum 7.9.1609

De scheiding en deling tussen moeder en kinderen is te vinden in RA 96 folio 22. Zie ook RA 99 folio 51

Fol. 6v

Adriaen Huijbrechts vooght, en Jan Seebrecht Jan Wijnen, toesiender voor Laureijs Jan Huijben, die als moeder had Margriet Claes Jansdr.

De voogden verkopen aan Raphael Anthonissen het gerechte deel, actie paert in een stede met huijsinge etc gelegen ln de Ham. Gevest op 22. 10.1609

De koper, Raphael Anthonissen, belooft te betalen op Bamis 1610 en 1611, maar volgens de marge is dat uitgelopen tot 1613.

Adriaen Henricx belooft te betalen aan Claes Henricks Bamis naestcomende en hij beloofde dat op 28.10.1609. Geen bewijs in de marge.

Peeter Jan Peeters(?) en zijn vrouw Maeijke Thomas Anthonissen verkopen aan Andries Andries Henricx een stedeken metten huijsken etc. in de Ham, Hamstraet oost, Cornelis Dirck Roelants west, Marij Pee­ters van Bergen suijt en de erfgenamen van Merten Geerits noort.

2.11.1609

Fol. 7r

A. Adriaen Joghem Cornelis van der Hoeven koopt een stede met huijsinge etc in de Doelstraet van ene Wil­lem Lambrechts in Breda. De verkoper laat dit doen door Cornelis Pels en Stoffel Peeter Cornelis

van Gils. Datum 2.11.1609

Adriaen Jansen Smit woont op Cleijn Dongen en heeft kennelijk gekocht van Adriaen Claes Catten. Maar deze vraagt om een waarborg, want hij wil toch wel betaling.

Datum 9.11.1609

Fol. 7v

Jan Jan Henricx voor hemzelf en als vooght voor Cathalijn Jan Henricx en mede als vooght voor Henrick Jan Henricx zijn broeders weeskind, daar moeder aff is Lucia Henricx en mede als vooght voor Cornelis Jan Henricx, die Antonia Peters als moeder heeft, Anneke Jan Henricx met haar man Jan Aertsen van…., Geertruij Jan Henricx met haar man Cornelis Jan Anthonissen, Dingena Cornelis Jan Henricx met haar man Peeter Cornelissen, zij allen verkopen 6 loopen saijlants in de Santstraet aan Dirck Jan van Gestel. Hij wordt hierin gevest op 12.11.1609.

Dirck Jan van Gestel doet belofte van betalen aen Jan Aerts van Bavel (het is de zelfde naam die hier­voor aangegeven is met…. )

Dirck Jan Van Gestel belooft te betalen aan Jan Jan Henricx cum suis voor het gekochte saijlant. Beide beloften op dezelfde datum als de koop. Dus op 12.11.1609.

Mogelijk dat twee erfgenamen elk een deel van de betaling in handen krijgen.

Fol. 8r

Jan Corstiaen Corstiaen verkoopt aan Thomas Cornelis Henricx. Hij doet dit mede voor Cor­nelis Corstiaen, weeskind van zijn broer, en ook voor Dingena en Maeijke Corsti­aens. Zij verkopen een stede met huisinge etc aan de Doelstraet, Adriaen Jochem oost, Stoffel Peeter Cornelis van Gils west, Peeter Willem Wijnen suijt en Steven… noort.

Gevest 16.11.1609

Jan Peeter Claesen, ook procuratie hebbend van Meeus Peeter Dircken in Oosterhout, dd 2.11.1609; Maeijke Peeter Cleijs met haar man Bernaert Cornelissen Claes Peeter Cleijs (l630-19) verkopen aan Adriaen Henrick Schoenmakers (zie 1630-23) een stede met huisinge etc staat in de Moerstraat. Het ver­kochte was de verkopers aanbestorven van Jacob Peeter Cleijs.

Gevest 16.11.1609

Thomas Cornelis Henricx verkoopt aan Jacob Jan Willems 3 loopens saijlants gelegen aan de Hamstraet. Vorige eigenaar was Jacob Jansen.

Gevest 16.11.1609

Cathalijn Cornelis Anthonis geassisteerd met haar man Jan Lemmen Raesen, heeft verkocht aan Anthonis Cornelis Langen weijlant in Cleijn Dongen. Vas Jansen Vermeulen aan de noortkant. Aan de suijtzijde Blanckaerts?

Zie voor het echtpaar 98-39 en ook Rehm. Op grond van Rehm zou de naam Langen Laurijsen moeten zijn. Zie Laureijsen voor het gegeven BLANCKAERTS > BROEDERS.

Fol. 8 aanhangsel

Gijsbrecht Joost Cuijper heeft gelooft te geven aan Stoffel Adriaen Jacob Jan Roelofs ƒ32.10, te betalen Bamis 1611.

Datum 20.11.1610?

Fol. 8v

Gijsbrecht Jansen, schepen, heeft gelooft te geven Cornelis [Aer]ts(?) de somme van XV £, te beth Paeschen naestcomende 1610 t termijn.

 Actum…

In de marge:

Deletum de consentum… Wijtenz 8 Februari 1612

Quam Corstiaen Cornelis Stoffels ende heeft gelooft te geven Cornelis Dirck Rochus de somme van XX gl te[r] saecke van geleendt gelt, te beth Bamisse op… XVI^c thijen ten termijne, daervan acte ende puts… supra

Embrecht Pr Emmen heeft gelooft te geven Adrn Jan Raesen de somme van veertich R gl ter saecke van coop van een peert te beth… nu naestcomende 1610 ten termijne daarvan. Actum XI September 1609, puts Broeders relatie Sijmon Guilhem, Schepenen. In de marge:

Deletum de consentum Adriaen Jan Raesz den III Februarij 1611

Denselven heeft gelooft te geven denselven Adrn Jan Raesen de somma van XXV gl ter saecke ut supra te beth Bamis naestcomende 1610, ten termijn daervan Actum ut Supra.

Quam Stoffel Peeter Cornelis van Gils als volcomen last ende procuratie hebbend van Henrick Peeterszn als man ende vooght van Geertruijt Henricxdr, ende mede vervangen ende hem mits desen sterck maekende voor Corns van Hal als man ende vooght van Maeijke Peetersdr, Cornelis Jansz de vorster als man ende vooght van Petronella Dircxdr, met haer zuster ende broeder Anthonis Peetersz en Aecht­ken Peetersdr, Jan Peeters ende Adriaen Willems als man ende vooght van Barbara Peetersdr, als ge­pass[eer]t desselfs procuratie voor Heemraete van s’Gravenmoer van dato XI Marte 1609, ondersc Adr Adriaens Waelwijck den Ouden ende…. Huijbrecht Roelofsz, Heemraden tot s’Gravenmoer vsz, dijen wij Schepenen hebben gesien ende hooren leesen, Thomas Adriaen Goedtschalcx voor hem zelven ende vervangen ende hem sterck maekende voor Steven Geerits met sijn suster ende broeders, hierin vervangende alle de kijnderen, achtergelaten bij wijlen Jan Peeters den stroodecker, mitsgaders vervangen Steven Jansen tot ‘s-Gravenmoer met sijne kijnderen, Cornelis Adrn Joosten, voor hem selven ende mede vervangende ende hem sterck maeckende voor de kijnderen achtergelaeten bij Anneke Pr Aertsdr ende vervangende sijne broeders ende susters kijnderen, Joost Adriaen Joosten voor hem selve ende Embrecht Pr Embrecht, ende lijden dat sij vercoft hebben omme esg Adrn Michiel Jacobszn, schouteth tot s’Gravemoer, sulcx haer custing actie paert ende deel in omtrent negen loopensaet uuijtgedolven moergronts, gelegen naest Affganck, gelegen onbedeelt mit Willem Embrecht cum suis west, vsz. Willem erve cum suis suijt ende Henrick Denijsz noort, streckende van den nyenwen Rioel totten…sterboom, vrij, commerloos met sijne gerechten heerenchijns.

Gevest 24 September 1609 puts Meermans ende Broeder, schepen.

Fol. 9r

Quam Jan Anthonis G..s(?) ende lijde dat hij vercoft omme esg Cornelis Anthonis Aertsen ende Cornelis Peeter Anthonisse vier loop saylants geleegen int Nije Lant Anthonis Jansz west, Cornelis Antho­nis kijnderen oost ende Sijmon Wilborts noort, vrij commerloos een duijf s’jaers hee­renchijns, gevest den 29 September 1609, puts Jan Jansen ende Adr Broeders, Sche­penen.

Compareerden Adriaen Jacob Jansz woonent onder Wasbeeck ende bekenden dat Rijck Adri Wou­ter Denijs[7] ende Peeter Pr Jacobs Jan Vrancken hebben voldaen, vergemecht ende betht al­sulcke obligatie van LXI g X st ter saecke van coop van een bruijn merrypeert, als hij comparant aen voorgen Rijck ende Peteren vercoft hadde ende aen hem… obligeert… dewelck hij comparant ver­claerde voldaen te hebben… off naer mits… tot met dese obligatie blijven gecasseert ende te nijet gedaen sonder arch off list. Actum… September 1609 puts Gils relatie.., Schepenen.

Quamen Willem Frans Peeters voor hem selven ende mede als vooght ende Dirck Adriaen Bastiaens als
toeziender van naegelaten weeskijnderen wijlen Peeter Frans Ps, daer moeder aff is Cornelia Pauwelsdr ende Gillis Mercelis Willems als vooght ende hem sterck maeckende voor de naegelaeten weeskijnder Cornelis Frans Peeters, daer moeder aff is Jenneken Hanrick Ca… pagse(?) ende lijden dat sij vercoft hebben omme esg Huijbrecht Adriaen Huijben omtrent acht roijen moers metten gront dae toe behorend ende denwelcken eertijts tot den moer behoort heeft, onbedeelt metten wesen van Frans Peters vsz… gelegen in de…., Jacob Gijsbrecht oost, den voorgen…. cooper met sijnen anderen moer, hem van te voorens toebehorend, west ende Jan Cornelis Broeders suijt, vrij commerloos preter sijnen heerenchijns. Gevest den III^en October 1609, Puts Broeders ende mij als relatie, Schepenen.

Quam Barbara Jan Embrecht Horstendr, geassisteert met Aert Cornelis Daniels, haeren man ende vooght, ende lijde dat sij vercoft heeft omme esg Huijbrecht, Stoffel ende Peeter, gebroederen, soonen van den bovenge[noemden] Jan Emmen Horsten[8], haer contingent, actie, paert ende deel in de stede, huijsin­ge, schuere ende de erfnis[se] d[ae]r toebehorende, daer de vgs Jan Emmen Horsten tegenwoordig op woont, gestaen ende gelegen onder de Bergen, haer vercooper aenbestorven van haere moeder, soo wij verstonden, Andries Adriaens suijt ende Gijsbrecht Cornelissen noort, streckende van den Heerbaen ten Rioel toe, vrij met sijne heerenchijns ende voorder vrij commerloos. Gevest den VII^en December 1609 ende Huijbrecht Jan Emmen gevest als ondererve. Puts Meermans ende Broeders, Schepenen[9].

Fol. 9v

Quam Andries Huijbert Anthonis ende lijde dat hij vercoft heeft omme esg Cornelis Floris Pels, secretaris tot Dongen, een hoffstede metten erve daertoe behorend, groot omtrent vijff loopensaet off soo groot ende cleijn als deselve gelegen is aan de Heuvel, den selven oost, het Molenstraetken west, Cornelis Jan Gijben cum suis suijt ende Jan Jan Cornelis noort, vrij met sijnen herenchijns ende ses rgl tsj staende ter loos ende twee loopen erfrogge de Kercke alhijer ende voorts vrij commerloos, met voorwaert dat de doornenhegge custinge d’erffgenaemen Steven Goris de Smit ende behorende…

Gevest den XIII ^en November 1609, puts Stoffel… Nijenwenhuijsen, Schepenen.

Quam Cornelis Floris Pels ende lijde dat hij vercoft heeft omme esg Jan Jan Cornelis Meermans een hoffstede metten erve daertoe behorend, groot omtrent vijff loopensaet off soo groot ende cleijn den selve gelegen is aen den Heuvel, den selven oost, het Molenstraetken west, Cornelis Jan Gijben cum suis suijt ende den vercooper met sijnen anderen erve, hem van te vooren toebehorende, noort, vrij met sijnen herenchijns ende ses r gl tsj, staende ter loos ende twee loopen rogge tsj de Kercke alhijer ende voorts vrij commerloos, met voerwaert dat de doornenhegge custinge de erfgen van Steven Goris de Smit…

Gevest at supra

Quam Huijbrecht Willem Bastiaens ende lijde dat hij vercoft heeft omme esg Roelof Jacob Jan Roelofs het gerechte vierde paert van sekeren steghe gelegen op te XXX Buijnders, streckende van den Hoogendijck ende op Hodonck stakende ende gelegen aen noortsijde aen Wamser, Cornelis Wille­men Haens(?) ende Adriaen Peter Cornelis Luijcks aen de suijtsijde, behoudens dat over dese steghe sullen wegen ende stegen dije daer van rechtswegen schuldich staen over te wegen ende te stegen. Gevest den XVI December 1609, Puts

Adam Joachim(?) heeft gelooft te geven Merten Denijs de somme van XXVI r gl              1610… Puts Gils

ende Meermans…, Schepenen.

Fol. 10r

Adriaen Adriaen Lochter heeft gelooft te geven Anthonis Dircx, brouwer[10], de somma van hon­dert R gl, ter saecke van geleendt gelt, te beth den XV September 1610, ten termijne ende obligans

….. ende omtrent IIII loopensaet erven, geleg in Cleijn Dongen. Actum     1609 puts Ghils ende            ,

Schepenen.

In de marge:

Deletum de consentum Anthonis Dircxsz den XI Merten 1611

Denselven heeft gelooft te geven de vsz. brouwer de somma van XXX R te beth XV Mert 1610 ten termijne etc. Actum ende puts…

Denselven heeft noch gelooft de vsz brouwer de somme XXXVI R te beth XVI December 1610 ten termijne etc.

Actum ende puts…

Quam Jan Dirck Jacobsz voor hem selven ende mede vervangend en hem sterck maekende voor Jan Huijbrechts, metser, woonen tot Sommelsdijck ende voor de kijnderen van Geerit Huijbrechts, woo­nende tot Dansijck, Adriaen Jacob Jansz als vooght van de naegelaten weeskijnderen wijlen Cathalijn Anthonisdr, daer vader aff is denselve Jan Dirck Jacobsz, Jan Bastiaensen als vooght ende Cornelis Lemmen Mertens als toesiender van de naegelaeten weeskijnderen wijlen Peeter Bastiaensz ende den vsz. Cornelis Lemmens voor hem selven ende noch als vooght ende hem sterck maecken voor de naegelaten weeskijnderen Peeter Cornelis Breuwen ende mede hem sterck maeckende voor Jan Lemmen Mertens, zijn broeder, Michiel Meeus Joostsoone voor hem selven ende mede vervangen sijne andere susters ende broeders ende Godela Jan Jacobsdr, geassisteert met Jacob Jan Willems, haeren man ende vooght, Godela Cornelis Jacobsdr, geassisteert met Peeter Jan Peeter Stevens, hae­ren man ende vooght, Adriaen Jan Jacobs, Peeter Corn Dolck, Adriana Jacob Jans dr, geassisteert met Anthonis Joostz ende Peeter Jacobs Jan, als vooght van de naegelaten weeskijnderen wijlen Jan Jacob Jansz ende lijden dat zij vercoft hebben omme esg Stoffel Peeter Cornelis van Gils, elx haer contingent, actie, paert ende deel in omtrent een half buijnders saij­lants, onbegrepen de maete, genaempt de Randen(?), de cooper met sijnen anderen erve hem te vooren toebehorend, oost ende west, de Heerenstraet noort, vrij zijnen heerenchijns ende IX loopen erff­rogge t’sjaers ende voorder vrij ende commerloos. Gevest den 23 december 1609, puts Meermans
Schepenen.

De comparanten hierboven genoemt hebben haere par     ter saecke van den land… oblig[ans] mits

sue et sua. Actum ende puts…. Schepenen.

Fol. 10v

Cornelis Lenaert Adriaensen verkoopt zijn deel in het gemeenschappelijk bezit aan Vranck Lenaert Adriaensen. Zie voor deze broers 1630-4 en -16.

Gevest 22.12.1609

Adriaen Lenaert Adriaensen draagt zijn deel ook over aan Vranck Lenaert Adriaensen. Gevest 22.12.1609

Kennelijk woonde Adriaen ook op een stede die gemeenschappelijk eigendom was. Vranck draagt zijn deel over aan Adriaen. Onder de Bergen.

Zelfde datum

Jan Jan…. (vlek) belofte tot betalen aan Cornelis Pels, secretaris. De eerste paij moet geschieden op 1 Februari 1610. Kennelijk is alles betaald, want het stuk is doorgekrast.

23.12.1610

Fol. 11 r

Maeijke Peeter Anthonissen met haar man Cornelis Anthonis Aertsen, en Cornelis Peeter Anthonisse ver­kopen 4 loopen saijlants in ‘t Nijelant aan Anthonis Jan Jansen. Gevest 28.12.1609.

Dezelfde personen verkopen aan Cornelis Cornelis Jan Ruelen een perceel uuijtgedolven moergrond gelegen in de Lange Put.

28.12.1609

Jacob Lambrecht Adriaensen[11] transporteert tot behoef van Jan Meeus Jan Mertens voor de weeskinderen van Cornelia Meeus Jan Mertens, die als vader hadden Jan Merten Adriaen Wagemaker[12], een aandeel in het geheel van een weijlant, gelegen aan de Groenendijk onder Oosterhout.

Datum 28.12.1609.

In de marge worden nog genoemd Embrecht Peeter Emmen en Jacob Cornelis Adriaen­sen. Zie voor Jan Meeus Jan Mertens en zijn zuster Cornelia ook Loureijssen.

Fol. 11v

Adriaen Claesen heeft een swartbruin ruinen peerd gekocht van Adriaen Cornelis Peeters van Dongen. Hij heeft daarvoor een obligatie getekend van ƒ63.- op 29.12.1609. Er worden ook nog genoemd: Com­mer Bastiaensen en Peeter Adriaen Adriaensen. Er staat een hantmerk onder van Adriaen Claesen.

Jan Peeter Cornelis heeft verkocht aan Peeter Michiel Vermolen 7 loopen uuijtgedolven moergrond gele­gen in de Put. Er wordt verwezen naar een stuk dd X april 1570.

Gevest op XXX December 1609.

Henrick Henrick Meulens heeft verkocht aan Jan Lambrecht Raesen de helftsceijdinge van omtrent 14 loopen saijlants in de Ham, deel ultmakend van de meergenoemde Timmersacker, hem, verkoper, aan­gekomen door coop van Andries Andries Henricx, Hamstraet oost, Barbara, weduwe Adriaen Horsten erfgenamen west, Jacob Gijsbrecht Horsten noort, Item de helftsceijdinge van vijer veertellen erfrogge. Ook hier staat: behoudens mepant en bijpant, schouw en waterloop te moe­ten onderhouden.

Datum 7.1.1610

Dirck Jan van Gestel gelooft te geven Andries Adriaen Oomen de somme van ƒ63,- ter saecke van de coop van een peert te betalen met Lichtmis naestcomende. Datum 11.1.1610.

In de marge wordt gesproken over 20.2.1626.

Fol. 12r

Compareerde Andries Andries Henricx en heeft Jan Lambrecht Raesen tot waerborg gestelt voor de ver­coop van VII loopen saijlants… Timmersacker. Datum 15.1.1610

Anthonis Cornelis Dircken is vooght voor de weeskinderen van Heijlken Joosten, die als vader hebben Sebastiaen Mertens. Zij erkennen dat Joost Horsten en Maeijke Peeters de cooppenningen ten volle hebben betaald voor 2 loopen saijlants in de Moerstraet.    

15.1.1610
In het overzicht van het geslacht Mels Bastiaen Mertens op pagina 60 kunnen we nu toevoegen de ouders van Mels, die we hier genoemd vinden.

Claes Adriaensen gelooft te geven aan Anthonis Cornelis Dircken tot behoef als vooren…. van geleende penningen, te betalen Lichtmis naestcoomende 1611. Ut supra

In de marge wordt als betaaldatum genoemd 12.5.1616

Sijmon Cornelis Stevens gelooft te geven aan Rijck Wilbort[13] als vooght van de nae­gelaeten weeskijnderen wijlen Adriaen Wilbort de somme van ƒ26.15 ter saecke van geleent gelt. Actum ut supra

Compareerde Merten Denijs Jansen en heeft… getransporteert, opgedraegen en overgegeven,… transporteert, geeft over mits dezen Jan Jansen Smit alsulcke obligatie van ƒ 16.5.- van dato 16 Maert 1602… op Balthasar Huijbrechts mitsgaders….

24.1.1610

Fol. 12v

Wouter Peeters van Riel heeft verkocht aan Jan Roelof Jansen 4 loop, 12 roeijen saijlants in de Bergen. Zie voor Wouter Peeters van Riel: 1630-21, Jan Roelof Jansen: 1630-16. Datum 2.2.1610.

Jan Evert Joris, Jacob Jansen Locht en Willem Dircx Cuijper bekennen dat Jan Jansen Locht hen ten volle betaald heeft wegens de koop van een stede met huijsinge etc op Cleijn Dongen. Datum 4.2.1610 Zie voor Jan Jansen Locht 98 pagina 15 e.v.

Quam Cornelis Cornelis Maes ende bekende dat Merten Cornelis Dircken hem heeft voldaen zijn contingent quijt ende vrij. Het gaat over geld dat te maken heeft met de onmondige weeskinderen van Adriaen Adriaen Maes.

Fol. 13r

Quam Govert Willem Joosten (zie ook 99-31) en bekende dat Andries Andries Henricx en Jenneke An- dries Peetersdr hem hebben… van drije veertelen rogge metten verloop van dije[n], uuijtgaende op om­trent XIIII loopens saijlants gelegen in de Ham, genaempt Timmersacker. Datum 8.2.1610

Jan Cornelis Mertens doet belofte om geleend geld terug te betalen aan Adriaen Maes Lemmens als vooght, en Jan Peeter Henricx als toesiender van de weeskinderen van Cornelis Peeter Maes. 10.2.1610

Adriaen Maes Lemmens als vooght, en Jan Peeter Henricx als toesiender van de naegelaten weeskijn­deren van wijlen Cornelis Peeter Maes, stellen een waerborg. En wel omdat er eenige renten ofte calan­gen (boetes) souden mogen comen te gerijsen op de stede in de Moerstraet. Deze stede is onlangs ver­kocht aan Claes Adriaensen. Merten Cornelis Jansen had daar eerder op gewoond. De waerborg sal duren de tijt van II jaeren, sonder meer. Datum ut supra

Het is duidelijk dat de stukken B en C over dezelfde personen gaan. Opvallend is daarom dat in B gesproken wordt over Jan Cornelis Mertens en in C over Merten Cornelis Jans.

Embrecht Peeter Emmen doet belofte tot betalen aan Jan Jan Volder.

10. 2.1610.

Fol. 14r

Jan Cornelis Meus belooft te geven aan Neelke Claes Anthonissen (die geassisteerd werd door Cornelis Joris van der Wee) een bedrag van ƒ85,- te betalen Lichtmis 1611.

Datum 10.2.1610.

Peeter Laureijs Meermans verkoopt aan Jan Corstiaen Corstiaen 7 loop 25 Roeijen uuijtge­dolven moergrond in Schutsgronden onder de Vaert (?)

Gevest op 10.2.1610.

Jan Henrick van der Vloeten heeft bekend dat Cornelis Bernaerts heeft betaald, de schuld die
hij had aan Adriana Jan Reijnen, weduwe Henrick Rutgers van der Vloeten. Datum 10.2.1610.

De hier genoemde personen komen ook voor in ORA Dongen 96 folio 9.

Henrick Rutgers van der Vloeten was schout in Dongen vóór Bollekens. Zie ook ORA Dongen 102 folio 6

waar Hendrik Jan Rutgers wordt genoemd, ook HGB 1630-15 en kaart.

Adriaen Lodewijck Seebrechts verkoopt aan Michiel Claes Anthonissen een buijnder uuijtgedolven moer­grond in het Nije Lant, streckende van de Heerbaen tot de… weijde. Gevest 10.2.1610 Zie voor Adriaen Lodewijck Seebreghts ook oa ORA Dongen 96 folio 78.

Adriaen Joachim Cornelis (van der Hoeven) belooft te betalen aan Henrick Willems in Geertruidenberg. Als reste van de coop. Datum 10.2.1610

Fol. 14v

Peeter Willem Brebers zal betalen aan Lambrecht Jan Roelen als vooght van het weeskind van Peeter Jan Roelen.

Peeter Anthonis Stoffels belooft te betalen aan Lambrecht Jan Roelen voor het weeskind van Peeter Jan Roelen.

Andries Andries Henricx en zijn zuster Cornelia Andries Henricx erkennen dat Peeter Cornelis Stoffels vol betaald heeft voor gekocht land in de Santstraet. Datum 10.2.1610

Adriaen Henrick Henricx gelooft te geven aan Merten Mathijs Anthonis ƒ 80.5.- ten behoeve van de weeskinderen van Sijmen Wilbort. Lichtmis naestcomende 1611.

Anthonis Mathijs Anthonissen gelooft te geven aan Merten Mathijs Anthonis tot behoef van de weeskinderen van Sijmon Wilbort. Te betalen Bamis 1610. 10.2.1610.

Fol. 15r

Jacob Joris van der Wee verkoopt 1/2 buijnder weijlant aan zijn broer Cornelis Joris van der Wee. Ligging: Exterbroeck. De erfgenamen van Jan Joos Dircken zitten aan de westkant en die van Meus Michielsen aan de oostkant, streckende van de erfgenamen van Cornelis Merten Jansen tot de Donga. Ook hier vinden we dat dit voorschreven perceel sal blijven mepant en bijpant ende wegen. Opmerkelijk is ook dat na het woord ‘gevest’ volgens een aantekening in de marge moet worden ingelast: ‘met Com­merke Michiel Jacobs, sijne huijsvrouw.’ 10.2.1610.

Quam Willem Cornelis Jansen, als vooght van Dingena Peeter Mertens en bekende dat de erfgenamen van Adriaen Jacob Jan Roelofs hen hebben afgelost hoofdsom en rente… op de stede en erfenisse gelegen in de Ham daer tegenwoordich op woont Jan Mathijs Anthonissen, schellende over sulcx de voorscr erfgenamen… quijt en vrij[14]. 10.2.1610.

Quam Peeter Willem Brebers en heeft Huijbrecht Jan Emmen met sijn broeder Anthonis Mathijs Tonis Tijsen ten eijnde dat sij rustelijck ende vriendelijck soude mogen gebruijcken omtrent elf loopensaet saijlants bij haer onlancx…, tot eene waerborgh gestelt sijne stede mette huijsinge etc daer hij selven

op woont, gestaen ende gelegen in de Leeghstraet, om daeraen te mogen verhaelen… ‘t sij van rente oft andersints… 12. 2.1610.

Fol. 15 aanhangsel.

In dit stuk komt 3 maal hetzelffde woord voor dat ik gelezen heb als: renteur. Dit woord is in het woordenboek niet te vinden, maar blijkens het verband zullen we moeten zoeken in de richting van Rentmeester.

Dan vinden we in regel 16 een woord dat lijkt op laets.

Er staat : schouwen en waterlaets. We vinden deze uitdrukking ook op folie 48 R. De betekenis zullen we moeten zoeken in de richting van de waterbeheersing. Dat is niet zo vreemd. Het gaat om het gebied dat begrensd wordt door het Riool in het westen. Aan de oostzijde lag het gebied waar turf werd gestoken en dat geeft problemen met de afwatering.

Hier volgt de tekst:

Compareerden Cornelis Bartholomeus Rombouts (zie voor hem ook RA 96 folio ?)

ende bekenden geacoordeert ende overcomen te sijn metten eersamen Joost Henricx, secretaris van sijne doorluchtige hoogheijt den Prince van Orangien, van en aengaende seker

Cornelissen gerechte derde paert dewelcke hem competeert in ontrent … (iet ingevuld) roeijen van de stede gelegen ‘t eijnden sijne Rentmeesters bestek en gronden, gecomen van de erffgenaemen van Wouten Anthonissen v.d.Nijewenhuijsen saliger. Te weten dat de voorschreven rentmeester , met sijne erve en sijn voorschreven Cornelissen derde paert van de voorschreven RIJOEL sullen gebruijcken, beplanten (belenen ?) in henne vrije eijgene wille en daermede sullen moghen doen als haar vrije en eijgene heer van de w …..            en voorts behouden van den voorschreven derde paert, en de voorschreven rentmeester in sijne erve gehouden sullen sijn te onderhouden de schouwen en waterlaets van de voorschreven Rijoel, sulcx dat de voorschreven Cornelis Batholomeus off sijne erven daer door nijet beschadigt sullen worden onder verbant van sijn persoon en goederen en in gevalle van beschadiging sal de voorschreven        of sijne erven ‘t selve altoos moghen verhaelen met parate excecutie op de voorschreven rentmeester off sijne erven . sonder arch of list. Actum XI Februarij 1610

w.g. Gils en Meermans, schepenen.

Ook is het mogelijk dat het hier gaat om een sluis. In de betekenis die wij ook kennen in verlaat.

Fol. 15v

Quam Margrieta Jans de Backer, weduwe wijlen Jan Henrick Jansen, geassisteert met Adriaen Jansen de Backer, haer broeder, bekende dat Anthonis Henrick Henricx de Grauw haer ten volle voldaen, ver­noeght en betaelt heeft… capitael en rente… quijt ende vrij. 14.2.1610.

Quam Dirck Peeter Cornelis ende lijde dat hij vercoft heeft omme esg[15] Embrecht Wouter Doomen soone een stede metten huijsinghe daerop staende ende erve daertoe behoerende, groot omtrent in ‘t geheel VII buijnders ofte etc gestaen ende gelegen in de Bergen… vijer veertelen rogge. Gevest 15. 2.1610.

Quam Cathalijn Jan Joos Dircx, geassisteert met Embrecht Wouter Doomen, haeren man en vooght, lijdt dat zij vercoft heeft omme esg Anthonis Jan Jan Wouters (1630-19) omtrent seven loopensaet saijlants mette schuere daerop staende Bredestraet. Gevest ut supra. 15.2.1610

Cathalijn Jan Joos Dircx is een probleem. Dezelfde naam komen we tegen in 98-71 als vrouw van Adriaen Jan Daniel van Heijst. Embrecht Wouter Doomen was minstens driemaal getrouwd. Nu was Jan Joos Dircx 2 maal getrouwd. Mogelijk had hij uit beide huwelijken een dochter Cathalijn, of, wat ook voor komt, 2x uit hetzelfde huwelijk een gelijknamige zoon of dochter.

Fol. 16r

Cornelis Dirck Rochus erkent dat Jan Corstiaen Corstiaen uit naam van Cornelis Corstiaen zijn broeders weeskind hem ten volle heeft voldaan inzake de coop van hooijland aan de Rijsdijk onder Oosterhout. 16. 2.1610

Jan Corstiaen Corstiaens heeft ƒ55,- ontvangen inzake borgtocht van de volgende personen: Peeter Peeter Stevens, Jan Peeter Schiebaen, Jan Gijsbrechts als vooght van Maeijke, dochter van zijn broer Peeter, Jan Jacob Jansz en [scheldt] ter saecke als boven henne erven ende nacoomelingen quijt ende vrij.           ut supra

Peeter Peeter Stevens, Jan Peeter Schiebaen, Jan Gijsbrechts voor zijn nicht Maeijke Peeter Gijsbrechts en Jan Jacob Jans en erkennen dat Michiel Claes Anthonissen hen heeft betaald vanwege de koop van een stuk land [bij den] Groenedijk onder Oosterhout. Zelfde slot als bij het vorige stuk.

Fol. 16v

Adriaen Joachim Cornelis van der Hoeven verkoopt aan Huijbrecht Adriaensen 6 loopensaet saijlants [gelegen] Baesdonck onder Oosterhout. Datum 18.2.1610.

Het overlijden van Adriaen Joachim Cornelis van der Hoeven is te vinden in het begraafregister 45 blad 15 zonder datering. (Op blad 14 staat een datum november 1622, zodat we kunnen schatten 1623). Zie ook 98-25.

Adriaen Joachim Cornelis van der Hoeven verkoopt aan Cornelis Philip Bollekens een stede achter de kerk (er staat: Hofstede met erve).Datum als voren

Zie voor Bollekens ook 98 en 99.

Jan Evert Joris erkent dat Dingeman Claes Catten hem heeft betaald. Datum 23.2.1610.

Het gaat hier om de koop/verkoop van 3 loopensaet saijlants op Cleijn Dongen. Dingeman Claes Catten woonde mogelijk op het grondgebied van ‘s-Gravenmoer. Gegevens bij Rehm. Ook Jan Evert Joris komt

voor bij Rehm.

Jan Evert Joris geeft een waarborg aan Dingeman Claes Catten. Hij geeft zijn stede op Cleijn Dongen als onderpand. Datum 23. 2.1610

Fol. 17r

Matheus Bouwen Denijs bekent dat Jacob Jansen Locht hem volledig heeft betaald voor de stede, huisin­ge, erf etc op Cleijn Dongen, Lambrecht van Oirschot suijt en Peeter Peeter Jacobs noort. Gevest op 24.2.1610

Matheus Bouwen Denijs belooft te betalen aan Laureijs Jan Laureijsen op Lichtmis 1611 en dat is ook ge­beurd. Datum 24.2.1610

Nicolaes Cornelissen en Cornelis Adriaen Catten beloven met Bamis 1610 te betalen ƒ37.15.- aan Cor­stiaen Jan Corstiaens. Datum 24.2.1610

Jan Peeter Jan Laureijsen bekende dat Cornelis Joris van der Wee hem heeft gequijten een rente van 10 stuivers ‘s jaers uuijtgaende op omtrent 2 loopensaet saijlants gelegen achter de kercke alhijer. De we­derhelft is voor Jacob Huijbrechts (Kerckquartier: zie 1630-265)    Datum 24.2.1610

Peeter Laureijs Meermans gelooft te geven Stoffel Jan Tielemans de somme van ƒ113.- Lichtmis comen­de 1611, voor geleent gelt. Datum 24.2.1610

Zie begraafboek 45 blz 24, waar het begraven van Stoffel Jan Tielemans wordt vermeld.

Anthonis Jan Jansen gelooft te geven Stoffel Jan Tielemans de som van hondert VII g. datum 24.2.1610

Jacob Jan Wouter Maes (Meus?) wel een bedrag, maar verder geen naam. Blijkens de aantekening in de marge zou het Stoffel Jan Tielemans zijn.

Quam Dirck Peeter Cornelis ende lijde dat hij wettellijk schuldich is Anneke Adriaen Jan Cornelisdr lest­mael weduwe van Adriaen Peeter Lemmens, geassisteert met Cornelis Pels, secretaris, haer ge­coren vooght in dese saecke alleenlijck, de somme van vijer hondert LXVI g X st als reste van de coop bij Dirck van de voorschreven Anneke, in ‘t voorleden jaer 1609…, te betaelen in 2 termijnen Lichtmis 1611 en 1612. ut supra

Fol. 17v.

Quam Jan Evert Joris en gelooft te geven Jan Cornelis van Heijst tot behoeft (van) Joris Everts, sijnen (broeder?)… te betalen Lichtmis 1611. Actum en datum ut supra

Andries Adriaen Andries Oomen gelooft te geven Merten Mathijs Anthonis als vooght van Sijmon Wilbort weeskijnders… te betaelen Lichtmis naestco­mende 1611. Over de datum van dit stuk wordt niet gerept, maar in de marge staat 1622 en dat is wel wat later.

Adam Roelof Jansen gelooft te geven aan Merten Mathijs Anthonis voor het zelfde weeskind[16] als in het vorige stuk ƒ4.10.- met Bamis 1610. Zelfde datum.

Quam Cornelis Bollekens, schouteth tot Dongen, als getrouwt hebbende Jasperina Peeter Cornelis van

Gilse, bekenden dat de erfgenamen van Adam en Jacob Jan Roelofs[17] hen hebben affgelost en gequeten eene rente van ƒ2.10.-… stede in de Ham daer Jan Mathijs Anthonissen tegenwoordig op woont, metten verloop van dijen. 24.2.1610

Anthonis Stoffel Peeters verkoopt zijn stede met huijsinge etc aan Adriaen Henrick Schoenmakers (HGB 1630-23) in de Moerstraet. Gevest op 25.2.1610 en ondertekend door Sijmen Goderts en Jan Jansen als Schepenen.

Fol. 18r

Adriaen Henrick Schoenmakers (HGB 1630-23) verkoopt een stede met huijsinge etc aan Anthonis Stof­felen. (1630-22 heeft Peeter Anthonis Stoffels). Datum 25. 2.1610

Ook hier, net als in het vorige stuk, in de Moerstraet.

Merten Cornelis Jansen verkoopt aan Cornelis Bartholomeus Rombouts 2 loopensaet saijlants gelegen in de stede van Barbara [Lemmen Maes, weduwe Adriaen Horsten. Blijkens de belending in de Moerstraet. Datum 25.2.1610.

Quam Anneke Jan Jan Mertens, geassisteert met haer man Anthonis Claes Adriaensen ende lijde dat sij vercoft heeft omme [esg] Geerit Lenaert Jan Jacobs sesse loopensaet weijlants, gelegen achter Corsti­aen Jan Aertsen metten Hoogendijck, Adriaen Corstiaen oost en west, Adriaen Peeter… suijt en Jan Cornelis Broeders noort. Gevest 25.2.1610

Quam Adriaen Joost Willems als vooght en Laureijs Jan Cornelissen als toe­siender van de naegelaeten weeskijnderen wijlen Anthonis Gabriels en Maeijke Laureijs Jan Cornelis, geassisteert met Jan Jan Cornelis, haer gecoren vooght tot dese saecke alleenlijck, ende lijde dat sij vercoft heeft omme esg Anthonis Dircx, brouwer, omtrent VII loopensaet weijlant, gelegen in Cleijn Dongen neffens de Nijwen Steeght, ‘s Graven moersedijck noort, Willem Cuijper west, met drije loopens rogs. Gevest 25.2.1610

Fol. 18v

Anneke Jan Lambrechts, weduwe lestmael van Joost Jansen, geassisteert met Adriaen Adriaensen van Wijtvliet,… dat sij vercoft heeft aen Joris Evert Joris een stede metten… gelegen in de Ham… met een veertel rogge aan de nonnen. Gevest 24.2.1610

Stoffel Lenaerts belooft te betalen aan Cornelis Dirck Rochus ƒ54,- te betaelen Lichtmis naestcomende 1610. Voor moergrond op de Affganck. Op dezelfde datum als het voorgaande. 24.2.1610

Heelken Aert van… lestmael weduwe van Claes Roelen, geassisteert met Jacob Huijbrecht Stevens, haeren soon en vooght in dese saeck, ten eenre en Bastiaen Jan Bastiaens ter andere sijde, die het eens geworden zijn over een lijfrente van ƒ5,- met als onderpand de stede waar Bastiaen Jan Bastiaens tegenwoordig op woont, en die hij gekregen heeft door koop van de erfgenamen van Claes Roelen. Het is een uitvoerige regeling. 1.3.1610

Fol. 19r

Wilbort Geerits belooft te betalen aan Gijsbrecht Joost Jansen op Bamis naestcomende 1610 (is doorgekrast en vervangen door 1611). Datum 1.5.1610

Adriaen Joachim Cornelis van der Hoeven en heeft Jacob Huijbrechts Adriaensen tot behoef versekerin‑

ge van de stede daer hij Jacob tegenwoordig op woont, tot een waerborghe gestelt alle sijne goederen etc. 1.5.1610

Andries Adriaen Oomen belooft aan Raes Huijbrecht Raesen, vooght van het weeskijnt van Claes Adriaen Raesen ƒ53.10.- Lichtmis naestcomende 1611. ut Supra

Cathalijn Jan Joos Dircxen en haar man Embrecht Wouter Doomen (zie 15v-C) verkopen aan Adriaen Joachim Cornelis van der Hoeven 3 loopensaet saijlant bij de kerk.

Fol. 19v

Embrecht Wouter Doomen heeft verkocht aan Adriaen Mertens de Wagenmaker, omtrent 2 loopensaet saijlant gelegen in de XXX Buijnders, in de stede daer sijne vader vuijt verstorven is en Adriaen Mertens met de andere erfgenamen toebehoorde. Gevest op datum ut supra.

Embrecht Wouter Doomen verkoopt aan Adriaen Mertens de Wagenmaker 7 loopen weijlant. Hoogendijck (?) Ut supra

Claes Embrecht Claesen en zijn vrouw Dingena Adriaen Baijens, afgelost en gequijten een rente op onderpand van de stede daer deselve metser noch op woonende is. Degene die aflost is Peeter Jan de Metser, scheldende oversulcx de voorschreven Peeter Jan de Metser en sijne erve en naecomelingen quijt ende vrij. Actum ut supra

Quam Peeter Lenaerts Verhoeven (zie Ora Dongen 96-18) ende lijde dat hij verkocht heeft aan het non­nenclooster van Breda, genaempt St. Catharijn, X loopens weijen in de Moerstraet. Gevest ut supra

Fol. 20r

Adriaen Joachim Cornelis van der Hoeven, ende lijde op hem en alle sijne goederen schuldig te sijn aan Merten Mathijs van den Nijewenhuijsen ƒ71.10.- wegens coop van weijlant in de Moer­straet. 1.3.1610

Cornelis Huijbrechtsen belooft te betaelen aen Laureijs Mathijsen de somme van ƒ55,- met Lichtmis 1611. Actum 7.3.1610

Quam Huijbrecht Adriaensen als vooght van de kijnderen wijlen Jan Anthonis IJpelaer (zie de schei­ding en deling na zijn overlijden in ORA Dongen 96 folio 23) daer moeder aff was Maeijke Merten de Smit dr en bekende dat Cornelis Merten Jansen Smit hem ten volle voldaen ende betaelt heeft van de coop ende eijgendom van acht loopensaet en 37 roeijen, gelegen in de Heuvel, bij openbare coopdagen bij hem, Cornelis, gecoft van de voorschreven Huijbrecht, scheldende oversulcx de voorscre­ven Cornelis Mertens en sijne erve en naecoomelingen ter saecke quijt ende vrij, bedanckende hem van sijne betaelinghen, sonder arch of list. Actum 5. 3.1610

Zie Jan Jansen IJpelaer in 1630-27.

Quam Geertruij Jan Joos Dircks, (zie ook Fol. 6) geassisteert met Peeter Jan Schalcken, haeren man en vooght, ende lijde dat sij vercoft heeft omme esg Cornelis Jansen van Eeken (Aeken?) het gerechte vierde paert van omtrent 13 loopensaet weijlants, gelegen in de Ham, Roelof Jacob oost, Peeter Peeter Cornelis van Gils west, de Donga suijt, en de Aeclaecsloot noort, vrij de XIII loop weijen voorschreven met 15 stuivers tsiaers heerenchijns en voorders vrij commerloos. Gevest 8.3.1610, Gils en Meermans, Schepenen.

Fol. 20v

Compareerde Cornelis Jansen van Eeken (Aeken? zie het vorige stuk) en heeft gecedeert, getranspor­teert, overgegeven en opgedragen, gelijck hij transporteert, cedeert, opdraagt en overgeeft mits desen Maeijke Lodewijck Seebrechts, geassisteert met Adriaen Jan Daniel, haer gecoren voogt in desen, het gerechte vierde paert in een weije van omtrent 14 loopen, gelegen in de Ham,… jaerlijcx belast met X stuivers heerenchijns, en voorders vrij commerloos… 8.3.1610.

Marijke Lodewijcx Seebrechts komt ook voor in ORA Dongen 96, folio’s 75 en 78 als weduwe van Jan Joos Dircx. In ORA Dongen 99-51 wordt Maeijke Lodewijck Seebrechts aangehaald als grootmoeder. De hiervoor genoemde Adriaen Jan Daniels was getrouwd met Cathalijn Jan Joos Dircx en heeft zijn schoonmoeder dus gediend als vooght. Do 96 folio 75 is een scheiding en deling en bevat mogelijk de namen van de kinderen. Dit te meer omdat er alleen dochters worden genoemd die waarschijnlijk allen reeds getrouwd waren[18].

in dit stuk gaat het om de hiervoor genoemde personen, in verband met de koop/verkoop van 5 loop weijlants, ook in de Ham. De naam Cornelis Jan van Aeken zou ik hier eerder lezen als Aeken dan Eeken.

Fol. 21 r

Jan Bastiaensen als vooght en Cornelis Jan Mermans als toesiender van de naegelaeten onmondige weeskijnderen van Willem Jansen Twijnen (zie voor de naam Twijnen Ora Dongen 92 folio 46) daer moe­der aff was Lijntke Jan Cornelisdr, en bekenden dat Anthonis Mathijs Anthonissen hen ten volle heeft betaeld, etc voor de stede etc die hij had gekocht, gelegen op de Hammen (zie Hoofdgeldboek 1630-9) Anthonis wordt alles ‘quijt ende vrij’ gemaakt en bovendien wordt hem de waarborg gegeven voor ‘alle calangen’, een verhaal dat we vrij regelmatig tegen komen.

Dirck Peeter Cornelissen gelooft te geven aen Merten Mathijs Anthonis als vooght van Sijmon Wilbort weeskijnderen de somme van ƒ 102.- te betalen Lichtmis naestcomende. Ut Supra

Blijkens een aantekening in de marge pas op 30.3.1622 geregeld. Daar is ook te lezen de naam van Cathalijn Sijmon Wilborts

Jan Roelof Jan Roelen gelooft te geven Maeijke Jan Claes de somme van hondert Rijnse guldens (ƒ 107?) ter saecke van geleent gelt. Te betalen Lichtmis 1611.       Ut supra
Hier staat in de marge de datum 21.1.1622

Het gaat in dit stuk om een betaling tussen 2 broers. De namen zijn moeilijk te lezen. Mogelijk Jan Adriaensen Quirijns en… Adriaensen Quirijns.

Jan Lambrechts van Goirl gelooft te geven aan Peeter Adriaensen ƒ57,- ter saecke van geleent gelt. Actum 11.3.1610

Fol. 21 v

Lambrecht Anthonis Adriaensen (onder groot voorbehoud) belooft te betalen aan Jan Meeus Jan Mertens. In 1611, maar volgens de marge werd het 1622.

Peeter Anthonis Stoffelen doet belofte tot betalen aan Peeter Joost Willems. 14.3.1610

Domus Jan Domus bekend dat Jan Huijbrecht Cornelissen hem ten volle heeft betaald de koopsom van een stede met huijsinge etc. waar hij nu op woont, in de Moersstraet. Zie HGB 1630-21.

Jenneke Jan Joos Dircx, geassisteert met Cornelis Jan Cornelis Stevens, haar man, heeft verkocht aan Cornelis Merten Smit ‘/2 buijnder weijlants… gelegen bij den Wamser (? naam komt vaker voor). Zie voor Jenneke Jan Joos Dircx ook ORA Do 99-51. Gevest op 13.3.1610

Fol. 22r

Compareerde Henrick Adriaensen de Weert en heeft Jacob Jansen, secretaris, en Geman Aert Cloone, beiden woonende te Baertwijkck… omtrent 10 loopensaet saijlant, gelegen onder Baertwijck en onlancx door Jacob en Geman gekocht van Henrick, gestelt tot een waerborgh en verseeckeringe van sijne stede op Cleijn Dongen waer Henrick nu op woont. Actum 17.3.1610

Matheus Jan Mertens, wonende in Loon op Zand, en Henrick Adriaensen de Weert uit het vorige stuk hebben een soortgeIijke zaak met elkaar. Het onderpand is hier grond onder Oosterwijck. 17.3.1610

Ansem Bertholomeus Ansems verkoopt aan Sijmen Adriaen Lambrechts (mogelijk de Geus uit ‘s-Graven­moer) 20 roeijen moer zonder de ondergrond (wat gebruikelijk was). Actum 17.3.1610

Willem Jan Cornelissen belooft te betalen aan Neeltken Corstiaen Joos Dircxen ƒ80,- met interest Licht­mis 1611. 21.3.1610

Maeijke Domen Jacobs, geassisteert met haeren man en vooght Jan Jan Stoffelen, ende lijde dat hij ver­coft heeft omme esg aen Adriaen Adriaensen van Bavel, omtrent 6 loopensaet uuijtgedolven moergrond, onbegrepen de mate, gestaen ende gelegen in de Put. Gevest 22.3.1610

Fol. 22v

Zie voor de namen die in dit gedeelte worden genoemd ook ORA Dongen 93 folio 100 en het overzicht van Loureijssen.

Quam Cornelis Jan Geerits de Haen, als erfgenaem van Lenaert op Lichtenberch, ende bekende dat de erffgenaemen van Adriaen Jacob Jan Roelofs hem hebben affgelost ende gequiteert een veertel erfrogge (ingelast er boven: metten verloop van dijen) in mindernisse van een rente… van 2 veertelen rogge uuijtgaende op de stede op de… straet, daer Jan Mathijs Anthonissen tegenwoordig op woont, gestaen ende gelegen in de Ham, daer… de andere veertel tegenwoordich… naegelaeten weeskijnt Cornelis Cornelis Sprangers… Scheldende oversulcx de voorschreven erfgenaemen ter saecke als vooren hen­ne erven ende naecomelingen ende allen dije deese quitantie sullen behoeven, quijt ende vrij, sonder arch of list. Meermans en Roelant… schepenen. Actum 26 maert 1610

Vlg. Loureijssen was Cornelis Jan Geerits getrouwd met Dingna Cornelis Jan Sprangers. Dit zou de verklaring kunnen zijn dat hier een Sprangers als weeskind wordt genoemd.

Quam Maeijke Cornelis Stevens, geassisteert met Peeter Aert Henrick Peeters, en Heilken Joos Adri­aensen, geassisteert met de voorschreven Peeter Aerts, haer gecoren vooght, en bekenden dat Adriaen Adriaen Bavel (zie HGB 1630-20) haer ten volle voldaen, vernoeght ende betaelt heeft van de coop ende eijgendom van 5’/2 loopensaet saijlant, gelegen in ‘t Beijstervelt in de Moerstraet, Joost Jan Sijmen oost, Beljaerts west, schellende… Adriaen, sijne erven en alle degenen dije een quitantie be­hoeven sullen quijt ende vrij, sonder arch of list, Meermans en Gils, Schepenen. Actum 29 maert 1610.

Alimentatie regeling na het overlijden van Cathalijn Wouter Anthonis van den Nijewenhuijsen, echtgenote van Jan Evert Joris. Voogden zijn Jan Wouter Anthonis van den Nijewenhuijsen en Joris Evert Joris. Helaas worden er geen namen van de kinderen genoemd. Ook niet in de marge.

Er is ook nog te verdelen wat hen nagelaten is door de grootouders Wouter Anthonissen van den Nije­wenhuijsen en zijn vrouw Jenneke Jan Jan Cornelis. Datum 5.4.1610

Van dit echtpaar is er een testament in ORA Dongen 96 folio 30:

De vader moet zijn kinderen onderhouden, maar mag daarvoor hebben en behouden alle goederen, haeff etc. Hij zal alle uuijtgaende schulden moeten betalen. Van de grootouders hebben ze te goed ƒ 174.10.-. De leeftijd die het jongste kind moet hebben is 14 jaar. Dat is erg jong. Maar met intrest. 0ok valt onder het toezicht van de voogden 2 buijnder grond op Cleijn Dongen, gecomen van sijne vader. Kennelijk ook nog een stuk onverdeelde boedel.

In HGB 1630-18 wordt naast Jan Evert Joris ook nog genoemd Adriaen Jan Evert Joris met vrouw en in 1660-17: Steven Adriaen Jan Everts.

Fol. 23r

A. Quam Jacob Joris van der Wee en bekende op hem en alle sijne goederen schuldig te sijn Cornelis Dirck Rochus de somme van ƒ250,- te betalen Maij naestcomende, met rente, wegens coop van land aohter de Kerk, vroeger eigendom van Jacob Peeter Jacobs (zie 96-48 en -96) Datum 12.4.1610

Fol. 23v

Een uitvoerig stuk, waarin 7 regels zijn doorgekrast. Het gaat over een erfpachtzaak tussen Mr. Aernout van Son, licentiaet en advocaat in Breda en Geeraert Aert van Loon, eveneens in Breda wonende. De laatste heeft procuratie gegeven aan Cornelis Pels, secretaris van Dongen, een procuratie die is opgemaakt in Breda voor notaris en getuigen op 18.12.1609. In dit geschil spelen twee schepenbrieven een rol, uit 1577 en 1580. Die zijn ondertekend door Sijmen Cornelis Maes. Datum 17.4.1610

Roelof Jasper Roelofs en zijn broer Jan hebben 2 loopensaet weijlant verkocht aan Jacob Jansen Locht, gelegen in de stede van Jasper Roelofs. Gevest 17.4.1610

Fol. 24r

Roelof Jasper Roelofs en zijn broer Jan Jasper Roelofs bekennen dat Jacob Jan(sen) Locht de koop heeft betaald op de zelfde dag. Zowel bij dit stuk als bij het vorige staat in de marge:

Jan Adriaen Wouters voor hem selven en mede acte van transport hebbende van Elisabeth Jasper Roe­lofs. Het is dus kennelijk de verkoop geweest van een deel uit een ongedeelde boedel. Omdat Cornelis Bollekens genoemd wordt als eigenaar van een belendend goed, is het de moeite waard om ORA Don­gen 96 folio 6 en 24 op te zoeken. Daar wordt door Cornelis Jaspers en Jasper Roelofs grond verkocht aan Cornelis Philip Bollekens. 17.4.1610

Dit is een opmerkelijk stuk qua stijl en vorm.

Adriaen Peeter Cornelis Luijcken heeft een stede gekocht van Jan Huijbrecht Cornelissen. Hier wordt nu verteld dat de koopsom ten volle is betaald. Jan Huijbrecht Cornelissen heeft een fraai handmerk. De ligging van de stede: gestaen ende gelegen op dije Hooidonck.Datum 11.3.l6l0

Zie voor Adriaen Peeter Cornelis Luijcken 98-43 en -54. Daaruit blijkt dat hij getrouwd was met Cornelia Huijbert Boeren (Boer) en een dochter Iken en een zoon Peter had.

Claes Peeter Cleijs verkocht aan Jan Anthonis Cornelissen een stuk saeijlant. Ligging t’eijnden… in de Moerstraet, Jan Bastiaens oost, Adriaen Jan Willem Wijnen suijt en de Ventendijck(?) noort en west. Jaarlijks belast met twee verschillende cijnzen, heerenchijns en ROS (rogs?) chi,jns.        22.4.1610

Fol. 24v

Quam Petronella Peeter de Haensdr, geassist[eert] met Adriaen Jacobsz Cuijper, haeren man ende vooght, ende lijde dat sij vercoft heeft omme esg Adriaen Jansz de Backer omtrent vijer loopensaet saaijlants, onbegrepen de maete, gelegen in Cleijn Dongen, Sebrecht Adriaens met sijnen erve oost, ende Adriaen Adriaens Waelwijck den Jongen erfgen west, ende Pr Pr Jacobs Jan Vrancken noort, vrij commerloos pretere vijer duijten tsjr heerenchijns, met voerwaerde dat denselven zal wegen ende stegen daer ‘t van rechtswegen schuldich is ende behoort te weegen ende te ]steegen ende

so blijven mepant ende bijpant daer’t van rechtswegen schuldich is mepant ende bijpant te blijven. Gevest ut supra.

Quamen Anthonia[19] ende Adriaenken [Adriaen Pauwels Jansen], gesusteren, dochteren wijlen Adriaen Pauwel Jansen, daer moeder aff is Cathalijn Claes Wardr, geassisteert met Andries Andries Henricx, haeren gecoren vooght tot dese saecke alleen, ende lijde dat sij vercoft hebben omme esg Peeter Janszn metser, omtrent anderhalf loopensaet saijla[nts], onbegrepen de maete, gelegen aen den watermoolen alhier, Corn Dirck Rochus oost, Merten Gerits erfgen noort, de Donga west, Willem Jan Peeter Stevens suijt, vrij commerloos, gevest den…..

Quam Adriaen Jansz de Backer ende lijde op hem ende alle sijne goederen weijters schuldich te sijn, Adriaen Jacobsz Cuijper de somma van tweehondert drije ende veertich Rijns gl, te beth in drije termijnen, te weten de gerechtige helft nu contant ende d’andere helft in twee termijnen, t’elcken de gerechte helft daervan in termijn… XXII April 1611 ende den tweeden XXII April 1612, wesende obli­gans su et sua ende Scepenen voerscr… etc. Actum ut supra

In de marge:

Depot den… April 1610 soo bekende Adriaen Jacobsz Cuijper… hondert XXI r gl van Adriaen Jansz de Backer ontfangen te hebben in mindernisse van desen schultbrief…

En:

Depot van 28 Marten 1612 soo bekende Adriaen Jacobsz Cuijper van desen schultbrieff van… van Adriaen Jansz de Backer voldaen ende bethaelt te wesen.

Dispositie den XV Februarij 1614 soo bekende Jacop Adriaen Cuijper…

Domus Peeter Maes moet betalen aan Adriaen Maes Lemmens ƒ80,- die bestemd zijn voor Maeijken Peeter Maes, voor wie hij als vooght optreedt, Lichtmis 1611.

Er onder staat: op 3.9.1612 heeft Adriaen Maes Lemmens de helft ontvangen van Domus Peeter Maes, en in 1616 heeft Maeijke de rest ontvangen.

Fol. 25r

Compareerde Jan Peeter Roelofs en heeft Cornelis Bartholomeus Rombouts tot conterborg en tot indem­niteijt van sijne borghtocht bij hem Cornelis voordien samen in de ontsetting van Godert Mathijs Goderts cum suis gedaen, gestelt een stuck saijlants, gelegen in De Leeghe Werf onder Raemsdonck, groot om­trent een buijnder, de erfgenamen van Jan Mathijsen noort, Joachim Jan Claessen etc omme bij de voor­schreven Cornelis, zoo verre hij van sijne borchtocht quam schade te lijden, daervan te verhaelen…. Actum 3.5.1610

Quam Cornelia Peeter Lambrechts, geassisteerd met Anthonis Cornelis Beekman[20]_, haer man ende voogt, ende lijd dat sij vercoft heeft omme esg Jan Adriaen Cornelis Hulstman de gerechte helftsceidinge van een stedeke metten erve daertoe behoorende etc, gestaen ende gelegen op Cleijn Dongen, onbe­deelt met Anthonis Anthonissen, Cornelis Bollekens west, Peeter Laureijs Cornelis suijt, Jacob Jansen Locht noort, heerenchijns en 2 veertelen erfrogge of staende ter los ƒ2,- Daarnaast ook nog grond, gele­gen als boven, Adriaen Wouter Denijs oost (zie voor hem ORA Dongen 96 folio 15 en 63), Claes Janssen de Cock noort en tot het Rijool. Gevest 10 Maij [1610]

In de marge staat dat Jenneken Lambrechts met haar man Anthonis Anthonis Laureijsen de andere helft [ook] heeft verkocht aan Jan Adriaen Cornelis Hulstman. Gevest… Maij 1610

Fol. 25v

Jan Adriaen Cornelis Hulstman bekende op hem en alle sijne goederen wettelijck schuldig te zijn aan An­thonis Cornelis Beekman de somme van ƒ230.- wegens de koop hiervoor beschreven. Blijkens de aante­keningen in de marge is het bedrag in termijnen betaald. De belofte heeft de zelfde datum als de koop.

Adriaen Henrick Henricx de Grauw lijdt dat hij vercoft heeft omme esg Geertruijt Cornelis Meeusdr sijne huijsfrouw de helft van sijne stede mette huijsinge, schuere en koij daerop staende, ende erf daertoe behoorende, soo saij als weijlant, omtrent XXII loopensaet oft soo groot ende cleijn, onbegrepen [de maete] als hetselve gestaen ende gelegen is in de Moerstraet, daer zij tegenwoordich op woonen. Dit is dus trouwen in gemeenschap van goederen! Mei 1610

Adriaen Emmen van Helvoirt gelooft te geven Merten Mathijs van den Nijewenhuijsen als vooght van de weeskijnderen van Sijmon Wilbort de somme van ƒ21.10 te betalen Lichtmis 1611. Actum 11.5.1610

Fol. 26r

Compareerde Jan Jan Cornelis Meermans, schepen, en bekende dat Jannen Wouter Mathijsensoon… proprietaris is van ontrent een half buijnder uuijtgedolven moergrond, luttel min of meer, gelegen op te Lange Put, over de Vaert, genaempt het Groot Velt, eertijts gecomen van saliger Peeter Cornelis Neloo, houdende int geheel XXIIII loopen, den voorscreven Meermans bij coop aengecomen van Adriaen Joachim Cornelis van der Hoeven, dije denselven Meerman int geheel opte… heeft doen stellen, renuncierende hij Meerman de voorschreven ontrent een half buijnder leen tot behoeft van de voorschreven Jannen Wouter Mathijsen in sijne erven(?),… belovende insgelijcx de voorschreven Meerman hem Jan Peeters te indemneren (schadeloos te stellen) van alsulcken rente van hondert rijns guldens capitael eens als d’erffgenaemen van saliger B         van Donghen(?)… sijn heffende… Peeter
Cornelis Neloo haer gehouden en schuldich was te betaelen. Actum 16 Maij 1610 Gils en Nijewenhuijsen Schepenen.

Peeter Cornelis Adriaen Neloo wordt ook genoemd in 96 folio 52 en 79.

Wie is Jan Peeters uit regel 14 van het origineel? Een Neloo?

Jenneke Pauwels Blanckaerts, weduwe wijlen Dirck Adriaen Dircx, nu geassisteert met Jan Jan Cornelis, Cornelis Jansen Meermans als voocht van Barbara en Jan, broer en zuster, kinderen wijlen Dirck Adriaen Dircx, Adriaen Dirck Adriaen voor hem zelf, Cathalijn Dirck Adriaens geassisteert met haer man Henrick Henrick Michielsen, Anneke Dirck Adriaens en haer man Jan Bartholomeus, hebben vercocht aan Adriaen Dirck Anthonissen een stede met huijs etc en 14 loopensaet grond in de Leeghstraet.

De belendingen zijn: Cornelis Adriaen van Dongen oost, Leeghstraet west, Jan Melis Gijben suijt en Jan Merten Wagemaker noort. 35 stuivers aan de pastorie van Dongen. Gevest op 17.5.1610

Jan Melis Gijben zie 98-27. Verder geen houvast aan enige naam.

Fol. 26v

Adriaen Dirck Anthonissen (zie vorige stuk) doet belofte tot betalen aan Jenneke Pauwels Blanckaerts met haere kijnderen. Het gaat om een bedrag van 900 rijnsgulden. Hij mag betalen in 5 termijnen. Te weten ƒ200,- contant en de andere ƒ700,- op Lichtmis 1611 en volgende jaren. Maar erg vlot is het niet gegaan blijkens de aantekeningen in de marge.

Jacob Joris van der Wee, vorster der Heerlijckheijt Dongen, heeft overhandigd aan Dirck Jan van Aert­sen, borger van Breda, een bedrag in mindernisse van een schuld. Het geld was afkomstig van Cornelis Anthonis Verheest uit Willemstad. Mogelijk dat beide personen vroeger in Dongen hebben gewoond, of een van de twee. Anders is het onduidelijk waarom dit via Dongen wordt geregeld. En dan wordt ook nog genoemd ene Jan Peeter Laureijsen, die zich borg stelt voor de restitutie van wat er nog betaald moet

worden. Actum 19.5.1610

Fol. 27r

Quam Peeter Peeter Roelants en lijdt dat hij vercoft heeft omme esg Cornelis Cleijs Goderts een half buijnder saijlants gelegen in de Groenstraet hem, verkoper, aengecomen van sijn vader, Cornelis Corne­lis Rijcken west (HGB 1630-34) en Godert Denijs noort. Behalve de herenchijns is er ook nog 3 loopen rogge waar de kinderen van wijlen Cornelis Broeders recht op hebben. Gevest 21 Maij 1610

Peeter Peeter Roelofs heeft contant geld ontvangen voor het land dat hij verkocht aan Cornelis Cleijs Goderts. Datum als voren 21.5.1610

Zie voor het volgende ook 25r hiervoor.

Anthonis Cornelis Beekman en zijn vrouw Cornelia Peeter Lambrechts hebben getransporteert, opge­draegen en overgegeven aan Adriaen Joost Willems een schepenscultbrief van ƒ 155.-.

Nu wordt hier verwezen naar Jan Adriaen Cornelis Hulstman, die bij de koop beloofd had om in termijnen te betalen. En blijkens de marge is dat ook gebeurd. Waarom zijn naam nu verbonden wordt aan deze schepenschultbrief is mij niet duidelijk[21].

Actum 1 Junij 1610

Fol. 27v

Martina Jan Cornelisdr weduwe wijlen Huijbrecht Raesen, geassisteert met Raes Huijbrecht Raesen haer soon en vooght in desen, ende bekende dat Claes Jansen de Bock haer heeft… een jaerlijcxe rente van…. stuivers metten verloop van dijen veronderpant op de stede daer hij Claes Jansen tegenwoordich op woont, verscheijnende Lichtmis, schellende hij hem Claes Jansen, sijne erven en naecomelingen ter saecke van de rente quijt en vrij, sonder arch of list. Actum 12.6.1610

Domus Cornelis Meus (zie 96 folio 5, waar hij genoemd wordt met zijn vrouw Maeijke Cornelis Aerts en Fol. 116 waar een scheiding met zijn kinderen beschreven staat) verkoopt een stuk uuijtgedolven moer­grond aan Matheus… gelegen over de Vaert, Adriaen Joachim Cornelis van der Hoeven, Cornelis Bar­tholomeus Rombouts en Peeter Laureijsen als buren. Gevest op 26.6.1610

Adriaen Henrick Henricx de Grauw doet belofte tot betalen aan Peeter Peeter Cornelis ƒ34.10.- met Lichtmis 1611. In de marge staat het jaartal 1624! Actum 7 Julij 1610

Henrick Jansen van Oirschot doet belofte tot betalen aan Jan Jansen de Jonge ƒ26.17.- omdat hij een bruin merrie paard heeft gekocht. Hij moet nog in 1610 betalen. Actum 8 Julij 1610

Fol. 28r

Adriaen Adriaen Lochter belooft te betalen aan Anthonis Dircx, brouwer, de somme van ƒ40,- want Adriaen is borg en principael debiteur, gestelt aen Jan Cornelis Schrijf(?) in Breda. Hij zal moeten betalen Lichtmis 1611. Actum 25 Julij 1610

Hester Anthonis Weerts en haar man Michiel Jansen hebben wettelijk getransporteerd, opgedragen en overgegeven etc tot behoeft van Willem Joost Willems[22], Peeter Joost Willems

en Adriaen Joost Willems. Deze drie krijgen elk hun deel in een stuk grond, gelegen in de Leeghe Werf onder Raemsdonck en van een ander stuk onder Wasbeeck. Zij hebben dit te danken aan Jan Joost, eerste man van Hester. Deze personen nergens elders gevonden, het stuk is erbarmelijk geschreven. Ook ‘s Gravenmoer levert niets op.

Fol. 28v

Dit is een vervolg op het voorgaande. Ook dit is moeilijk schrift. In de eerste regel ontbreekt de naam Hester. De naam van haar eerste man zou Vas Joost Willems[23] zijn geweest. Dit wijst erop dat haar eerste huwelijk kinderloos was, en haar mans deel nu gaat naar drie broers. Wat verder opvalt is dat er staat: ‘en heeft wettelick geconstitueert Stoffel Peeter Cornelis en Jacob van der Wee, respectieve schepen en vorster tot Dongen’. Waarom niet de drie broers? Datum als voren.

Het gaat in dit stuk om moergrond tussen Jan Jan Volder en Joost Cornelis van den Broeck. 22.9.1610

Adriaen Joachim Cornelis van der Hoeven heeft gelooft te geven Aert Emmen Aerden als voogt van Cornelis, sijns broeders weeskijnt, tot behoef van deselve, de somme van ƒ42 Rijnsguldens ter saecke van geleent gelt, te betalen Lichtmis naestcomende 1611. Actum 2.10.1610

Jan Geerit Drijssen ende lijdt dat hij op hem en op al sijne erven wettelijck schuldich is de somma van 107 Rijnsgulden ter saecke van geleent gelt aen Cornelis Dirck Rochus. Te betalen Bamis aenstaende 1611.

Obligatie en onderpand zijn stede met timmeringe etc, gestaen ende gelegen in de Leeghstraet. Blijkens aantekening in de marge is er betaalt op 11.4.1617 met interest. 17.10.1610

Fol. 29r

Deze hele pagina gaat over personen in ‘s-Gravenmoer. Diverse leden van de families Cuijpers, Laureijs Janssen Heijblom (ook getrouwd met een Cuijpers) en Peeter Laureijs Conincx verkopen aan de schout van ‘s-Gravenmoer, Adriaen Michiel Jacobs, hun deel in uitgedolven moer op het grondgebied van Don­gen. Alle personen die in dit stuk genoemd worden zijn te vinden bij Rehm.

Fol. 29v

Vercoop van uuijtgedolven moer door Raphael Anthonissen aan Jan Cornelis Bartholomeus. 21.10.1610

Adriaen Peeters van Beek belooft te betalen aan Claes Henricx de snijder op Bamis 1611. 21.10.1610

Maeijke Jan Wijnen, in deze zaak geassisteert met Peeter Jan de metser, verkoopt aan Henrick Leonaert Smit de helftscheidinge van een stede met erve daertoe behorende.        21.10.1610

Quam Willem Jan Sijmons als vader en vooght van Jan Willem Jansen en Petronella    Adriaensen, die

Willem Jan Sijmons als gecoren vooght heeft, Maeijke Jan Adriaensen met Peeter Roelofs, gecoren vooght, ende lijde dat sij vercoft hebben omme esg Michiel Claes Anthonissen en diens vrouw Anneke

Jacob Cornelissen, ieder zijn of haer actie, paert en deel van een stede metten huijsinge daerop staende etc. achter de Kerck, de verkoopers aengecomen van henne grootvader.

Blijkens de aantekening in de marge zijn er een paar eigenaren vergeten.

Fol. 30r.

Henrick Willems van Lichtenberch heeft 2 percelen land in de Heijvelden verkocht aan Adriaen Joachim Cornelis van der Hoeven. De vestdatum is 4.11.1610

Adriaen Joachim Cornelis van der Hoeven verkoopt op dezelfde dag deze 2 percelen door aan Geertruij Dirck Peeter Cornelis. Dat het om dezelfde percelen gaat blijkt uit de belending. Daer is op uuijtgaende jaerlijckx drije potkannen rogs voor de Heilige Geest alhijer. Dit is in A beter te lezen dan in B.

Dirck Jan Gestel gelooft te geven Rijck Wilbort als vooght van Adriaen Wilbort weeskijnt ƒ26.10.- Lichtmis 1611. Actum ut supra 4.11.1610

Quam Cornelis Pels, secretaris tot Donghen, en heeft Stoffel Adriaen Jacob tot een waerborgh gestelt alle sijne goederen, ruerende en onruerende etc, om te verhaelen daeraen…. 23.11.1610

Fol. 30v

Peeter Jacob Jan Lambrechts en Anthonis Dirck Anthonissen, ingezetenen van de Heerlijckheijt Dongen, stellen zich borg voor Jan Dirck Anthonissen, die pachter is geworden van de watermolen. De Heer wil zeker weten dat de pacht wordt betaald, en daarom 2 borgen. Is slechts 2 jaar geldig. 24.11.1610

Peeter Peeter Cornelis en Jacob Joris van der Wee bevestigen het voorgaande als extra waar­borg voor de Heer.

Mr. Joost Pollen verkoopt aan Jan Geerits de Roij de helftscheidinghe van een stede, gecomen van zijn vrouw Maeijke[24] Joris van der Wee. 29.11.1610 Zie voor deze namen ook Loureijssen pagina 25.

Quam Nicolaes Beijen Niclaeszoon ende lijde dat hij vercoft heeft omme esg Rijck Bastiaen Sijmons acht loopensaet en XXXI roeijen weijlants. Gevest 29.11.1610

Fol. 30 aanhangsel

Dit stuk begint met de naam van Adriaen Joachim meester Cornelis van der Hoeven. Was hij school­meester in Dongen? Dit moet wel ergens te vinden zijn. Dit is een belofte tot betalen. Het gaat om een stuk weijlant onder Gils. Kennelijk was de wei eigendom van 2 personen die nu elk ƒ28 moeten hebben. Dat zijn Wouter Adriaensen de Prater en Aert Wessel Aerts. Datum 20.11.1610

Fol. 31 r

Rijck Bastiaen verkoopt aan Cornelis Adriaen Hulstman 5 lopensaet saeijlants op Cleijn Don­gen. 15.12.1610

Quam Wouter Peeters van Riel ende lijde dat hij vercoft heeft omme esg Jacob Jan Tijs Wouters omtrent… lants gelegen in de Moerstraet. 13.12.l610

Dingena Cornelis Laurens, geassisteert met haar man ende vooght Cornelis Fransen(?) ende lijde dat dat sij vercoft heeft omme esg Anthonis Anthonis Loureijssen een stede metten huijsinge etc gelegen op Cleijn Dongen, Michiel Rijcken oost, Cornelis Adriaen Hulstman noort, Jan Emmen suijt, Cornelis….

west. Gevest 3.1.1611

Fol. 31 v

Belofte tot betalen. Jan Adriaen Cornelis Hulstman belooft aan Cornelis Joachimus te betalen de somme van ƒ200,- in 2 paijen en dat is blijkens de marge op tijd gebeurd. 3.1.1611

Quam Jan Adriaen Cornelis Pharo ende lijde op hem en alle sijne goederen wettelijck schuldich te sijn aan de weeskijnderen van Jacob Jansen Locht de somme van ƒ326,- ter saecke van moer, gelegen in de cavel van het Gasthuijs, door hem gecocht. Betaling in 5 paijen, wat ook is gebeurd. 10.1.1611

Adriaen Joachim Cornelis van der Hoeven heeft gelooft te geven Mercelis Peeter… de somme van

ƒ 117,- ter saecke van coop van uuijtgedolven moergronden, te betalen Bamis 1612, met als onderpand sijne stede, gestaen ende gelegen in het Kerckquartier. Datum 10.2.1611

Fol. 32r

Jacob Jansen Locht is overleden, nalatend zijn vrouw Elisabeth (Leske) Adriaen Peters (Rutten) uit ‘s­Gravenmoer en hun onmondige kinderen. Voogden zijn Jan Jansen Locht en Adriaen Adriaen Rutten. Leske wordt bij de alimentatie regeling geassisteerd door Cornelis Jan Cornelis.

Wanneer we de gegevens uit dit stuk leggen naast de gegevens uit ‘s-Gravenmoer, dan zijn er tussen 1611 en 1628 van de zes kinderen 3 overleden. Elisabeth overleed zelf voor 1628 blijkens de verkoop die we vinden bij Rehm op blz 568. Het gezin woonde op Cleijn Dongen. Zowel dit gezin, als dat van Jan Jansen Locht is moeilijk te volgen. Mogelijk vertrokken naar elders. Zie ook ‘s-Gravenmoer R 36 folio 84. Daar vinden we de verkoop van 2 percelen door de twee gehuwde dochters en hun broer. Aangezien deze dochters getrouwd zijn, zal daar ook te vinden zijn met wie. 10.1.1611

Fol. 32v

Cornelis Stoffelen Meusen gelooft te geven aen Jacob Sijmen Adriaensen als vooght en Dirck Adriaensen Cop als toesiender van de naegelaeten weeskijnderen van Joachim Sijmons ƒ62,- geleende penningen, te betalen Lichtmis as. Pas betaald in 1614. 20.1.1611

Corstiaen Cornelis Stoffels heeft gelooft te geven Cornelis Dirck Rochus de somme van ƒ58,- geleent gelt. Te betalen Lichtmis 1612. Marge: 17 Februarij 1613. Datum 24.1.1611

Stoffel Adriaen Jacob doet belofte aan Wilbort Geerits wegens coop van ene bruine bles merrie. Betalen Bamis a.s. 24.1.1611

Jan Jan Aertsen jr verkoopt aan Anthonis Adriaen Jan Goderts 3 loop uuijtgedolven moergronden, gele­gen in de quebben hoef(?) Gevest 31.1.1611

Adriaen Henricx de Grauw belooft aan de kinderen van zijn overleden broer Henrick Henricx ƒ 59.10.- te betalen Lichtmis 1612. Datum 2.2.1611

Wijt Jan Wijten, vooght en Peeter Wouter van der Nijenhuijsen, toesiender voor de weeskinderen van Adriana Jan Wijten die getrouwd was met Jan Wouter Anthonis van den Nijewenhuijsen. Uit het fijne schrift is op te maken dat met toestemming van de voogden een stuk grond is verkocht. Het gaat om een weiland achter… Peter Stevens. Gevest 4.2.1611

Fol. 33

Eerst 2 aanhangsels tussen folio’s 32 en 33.

Compareerden voor Schepenen naergenoempt, Jan Dirck Anthonissen als vooght, ende Adriaen Adriaen
Broeders als toesiender van de achtergelaten weeskijnderen wijlen Adriaen Dirck Anthonis, daer moeder aff is Jenneke Jan Geeritsdr, ter eenre, Gijsbrecht Cornelis Timmermans als man ende vooght Jenneke Jan Geeritsdr, ter andere sijden, ende bekenden sij partijen bovengenoempt met vruntschappe overcomen ende veraccordeert te sijn, belangende onderhoudinghe ende alimentatie voor­scr kijnderen, geërft ende gedeelt, inden manieren hijer naervolgende, te weeten dat den vsz Gijsbrecht Cornelis met Jenneken sijn huijsvr moeder toe is vsz kijnderen, bij namen Gerrit ende Anneke, Adriaen Dirck Anthonis’ kijnderen, sal onderhouden in eet ende dranck, cleeden en reden, met wollen ende lijnden, sulck gehouden tamelijcken naer sijne staet, te moeten leeren leesen ende schrijven ende geeft… ende moeder, tot dat elck oudt geworden sijn sal ten ouderdom van XX jaeren ende als dan elck kijnt gecomen sij ten houwe[lijck] oft anders geapprobeert… ofte totte XX jaeren  uuijten molen…. de somme van een hondert XVI I I gl eens          welcke onderhoudingh ende uuijt te reijcken Ghijsbrecht Cornelis voor Jan Stoffel ende Jenniken… penninghen(?) den vsz zijn huijs­vrouw… heeft hebben behouden ende self in eijgendom blijven sullen de stede mette huijsinge ende schure… behoorende, gestaen ende gelegen onder          de Bergen in   ende groot… ende bij wijlen den vsz. Adr Dirck Anthonissen ende Jenneken sijne… met sijne noch… incomende schulden ende de uuijtgaende ende… vsz weeskijnderen, maer sal den vgs Gijsbrecht… Metten conditie dat de vsz kijnderen… huijsvr totte     XX jaeren… ende oft gebeurde dat… vsz kijnderen quamen…. te
worden…… XXIII Januari 1611 puts

In de marge:

Dispositie den XXII April 1616 hebben Jan Dirck Anthonissen en Adriaen Adriaen Broeders…

In de marge wordt verwezen naar 22.4.1626. Boek 98 pagina 57 en 58 heeft als datum 14.3.1626. Wie deze twee stukken naast elkaar legt komt tot de volgende vragen: A. Was Gijsbert Cornelis Timmermans weduwnaar en had hij kinderen? B. Trouwde de hier en ook later genoemde dochter Anneke met haar stiefbroer Jan? Dit is van belang want het geslacht Timmermans is te volgen tot 1800. Zie mijn overzicht op blz 100. Dit overzicht kan dan worden aangegevuld met de gegevens van deze stukken.

Het tweede aanhangsel is een testament van Geertruijt Claes Jansen. Peeter Wlllem van Antwerpen is erfgenaam wegens zijn hulp aan Geertruijt. Huijsje en huisraad is voor hem. Maar daerna is alles voor Jannen haeren testateuren soon oft zijne kijnderen ofte erfgenaemen derselve. Geen datum of namen van Schepenen.

In Hoofdgeldboek 1630-28 vinden we in het Kerckquartier Peeter Willem van Antwerpen met vrouw, maar niet in 1640. Het overlijdensregister geeft ook geen aanknopingspunt.

Quam Domus Peeter Maes soone ende heeft gelooft te geven Adriaen Maes Lemmens als vooght van Maeijke Peeter Maes ende tot behoef… de somme van achterstel vsz tersaecke van geleverde goeden, te bethalen Lichtmis naestcomende 1611, obligans sue et sua,… met pant als gereet gelt… Actum XXVII Aprilis 1610, puts Meermans relatie Gils, Schepenen.

In de marge

den 3… 1612 soo bekende Adriaen Maes Lemmens dat Domus Peeter Maes…. gelooft…

Fol. 33r

Corstiaen Adriaen Corsten lijdt dat hij vercoft heeft omme esg Peeter Andries

Bogaerts weij- en saeijlants gelegen in de Molenstraat, de vercooper aengecoemen van sijne ouders. Zie voor het vervolg 99-54. Gevest 7.2.l611

Quam Peeter Jan Cornelis ende lijde dat hij vercoft heeft omme esg Peeter Andries Bogaerts… eveneens gelegen in de Molenstraet, de vercoper aangecomen bij coop van Elisabeth Geerit Wil­lems. Gevest 7.2.1611

Mathijs Everden voor hemzelf en mede voor Claes Everden en Jan Everden, Sebastiaen Everden voor hemzelf, Elisabeth Everden met haar man… (is in gekrast), Maeijke Everden, Cornelis Everden, wees­kijnderen van Adriaen Everden, zijnde de erfgenamen van Evert Aertsen en Jenneke Aert Boonen…. haerder respectieve vader en moeder. Zij verkopen grond onder Oosterhout aan Thomas Stoffelen.

Datum 7.2.1611

Aan geen van genoemde personen enig houvast. Maar blijkens het vervolg op 33v is het de vraag of het om Thomas Stoffelen gaat, of om Jeronimus Stoffelen, en die komt in HGB 1630 wel voor. Zie 1630-33.

Fol. 33v

Jeronimus Stoffelen geeft de stede waar hij op woont als waarborg en onderpant voor het op tijd betalen van de koopsom. Zelfde datum

Nu trouwde ln Oosterhout Jeroen Stoffels uit Oosterhout met Anneke Adriaens uit Dongen op 5.6.1627 (zie Mevr. Wijnsouw, Dopen Oosterhout deel II, folio 102). Anneke Adriaensen werd op 1 1.1 1.1634 in Dongen begraven (boek 45-65). Dochter Elisabeth trouwt met Laurens Cornelis Rijsbergen (zie 99-1) Blijft echter de vraag, of Jeronimus Stoffels uit 1611 dezelfde is als die uit 1627 en 1630.

Quam Cornelis Dirck Anthonissen ende bekende op hem en alle sijne goederen wettelijck schuldich te sijn Cornelis Dirck Rochus de somme van f172,- ter saecke van geleende gelden. Onderpant: moergrond gecomen van sijne vader. Datum 7.2.1611

Jacob Huijbrecht Cornelis gelooft te geven Jan Henrick Rutgers de somma van ƒ52,- ter saecke van de coop van een bruine ruin. Te betalen Lichtmis naestcomende 1611. 7.2.1611

Quam Jacob Lambrecht ende lijde dat hij vercoft heeft omme esg Peeter Peeter Andries Bogaert een stede metten huijsinge daerop staende etc, gestaen en gelegen op de Heuvel, oostes de Heuvel, west Cornelis Bollekens, schouteth tot Dongen, suijt Jan Peeter Loureijssen. Heeren­chijns en een veertel erfrogge. Gevest 14.2.l611

Fol. 34, aanhangsel

Dit is een stuk uit 1644 en opgemaakt in Terheide.

Voor Govaert Willems en Jan van Son, schepenen van Ter Heijden in het land van [Bre­da?], is gecompareert Jacob Lamberts van Dongen, medeschepen,… verclaert en bekent dat den scult­brief ter somme van ƒ 195,- die den XI II I Februarij 1611 voor Schepenen van Dongen is verleden van Peeter Peeter Andries Bogaert. Kennelijk is het niet geregistreerd dat Bogaert wel heeft betaald en dat de schuld nog open stond. De schultbrief is blijven openstaan (regel 13) maar dit is onjuist en had doot en te niet gedaen moeten worden (regel 15). Jan Dirck Anthonissen moet nu voor de cassatie zorgen. We vinden dit verhaal terug in de marge van folio 34 bovenaan. We weten uit dit stuk dat hij uit Dongen verhuisd is.

Fol. 34r

Deze folio begint met de schepenschultbrief, genoemd in het aanhangsel hiervoor.

Quam Peeter Peeter Andries Bogaert ende bekende op hem en alle zijne goederen schuldich te zijn Ja­cob Lambrecht Adriaensen de somme van ƒ 195,- ter saecke van de coop van de stede metten huijsinge waarop hij gevest en geërft is. Te betalen in termijnen te beginnen Lichtmis 1612 ev.

In de marge heeft Floris Pels in 1644 er bij geschreven dat ze in Terheijden een stuk hebben klaarge­maakt en gestuurd om te vertellen dat de schuld is betaald. Zie verder boek 99 pagina 54 B en C.

In dit gedeelte komt het geslacht van der Wee naar voren zoals dat voor en vlak na 1600 in Dongen en omgeving woonde. Omdat er ook bezit was in ‘s-Gravenmoer, zijn er ook gegevens te vinden bij REHM. In 1580 werd Joris van der Wee schout in Dongen. Zijn vrouw was Maeijke Jacob. [zie Fol. 34r-b] Van hun kinderen worden in dit stuk genoemd:

Barbara Joris van der Wee, getrouwd met Jan Geerits de Roij. (HGB 1630-24) Zij verkoopt haar deel in een onverdeelde boedel aan haar broer Cornelis Joris van der Wee, evenals Anneke Joris van der Wee, getrouwd met Mr. Joost Pollen (Pollet?) in Breda.

Het gaat hierbij niet alleen om grond in de Ham, maar ook om grond in ‘s-Gravenmoer, in de Hoefslag.

Van dit laatste zijn er gegevens bij Rehm op pag 484.

Dan wordt in dit stuk ook nog Jan van Son genoemd, getrouwd met Berbel en daar achter staat: ‘aengecomen van haar vader, mr Joost voorschreven’. Niet genoemd worden Jacob Joris van der Wee, Peeter Joris van der Wee en Cornelia Joris van der Wee x Corstiaen Adriaen Corstiaens. (Rehm zegt Catharina ipv Cornelia). Datum 2 Februarij 1611

Fol. 34v

Adriaen Joachim Cornelis van der Hoeven bekent dat Jan Embrecht Horsten hem ten volle heeft voldaen ende betaelt van de coop van een weijen aen den Groenen Dijck onder Oosterhout. 2.2.1611

Dit stuk is interessant en laat iets zien van het turfsteken in Dongen. Daarom een poging om de tekst hier weer te geven. De eerste regels zijn wat onduidelijk wat betreft de koper en de verkoper.

Compareerde Adriaen Joachim van der Hoeven ende bekende van Merten Mathijs van den Nijewenhuijsen gecoft te hebben… heeft denselven Merten… bekend van den voor­schreven van der Hoeven gecoft te hebben een buijnder bleeckelingen, omme deselve… van de gront aff te steecken, gelegen in de Moerstraet, achter Adriaen Henricx…

Voorschreven van der Hoeven sal aanvaerden Meij naestcomende 1612 en gebruijcken omme te blocken tot half Maart 1614 zonder langer… alle de bleeckelinge dije daarop gestooken sijn, daarvan geruijmt

en… oft gront daervan ontledicht sal moeten sijn off dat denselve te voorschreven boel sal mede blijven tot profijtte van de voorschreven Nijewenhuijsen.

Voor welck affsteecken de voorschr. van der Hoeven aan de voorschr. Merten Mathijsen, off sijne actie hebbende, ‘t hondert van desen sal moeten betalen tot Lichtmisse anno 1613 voorschr de somme van ƒ 165,-, daarvoor verbindende sijne persoon en alle de goederen, ruerende en onruerende, specialijck sijne steede mette huijsinge etc daertoe behorende, groot ontrent 14 loopensaet, ofte soo groot ende cleijn als hetselve gelegen is aan de Molendijck. Volgt de belending. Datum 18.2.1611

In de marge staat nog ‘blijvende de gront aen Nijewenhuijsen’. Kennelijk heeft Adriaen van der Hoeven de veenlaag gekocht (zoals gebruikelijk) en was het perceel als zodanig van Peeter Mathijs Anthonissen. Er staat in het begin 2 maal ‘gecoft’, moet de 2^e maal ‘vercoft’ zijn?

Fol. 35r

Dirck Jan van Gestel gelooft te geven Cornelis Cornelis Rijcken de somme van ƒ53,- ter saecke van geleent gelt, te betaelen Lichtmis naestcomende. Actum 19.2.1611

Quam Willem Peeter Willems ende lijdt dat hij vercoft heeft omme esg Jan Cornelis Stoffels de helftscheidinge van een stede metten huijsinge, schuere,… boomgaert, erve, soo saeij- als weijlant, groot ontrent twee buijnder,… achter de Heuvel. De verkoper had het van zijn ouders; Stoffel Peeter van Gils oost, 10 stuivers heerenchijns, 6 loopen erfrogge voor de Heijlige Geest in Dongen en nog wat voor de costerije alhijer. Gevest 20.2.1611

Quam Andries Adriaen Oomen (zie ook 98-7) ende heeft gelooft op hem en op alle sijne goederen wet­tiglijck schuldich te sijn aen Anthonis Mathijs Tonis Tijsen de somme van ƒ 107,- ter saecke van erfpen­ningen. Te betalen Lichtmisse naestcomende, onderpant sijne stede in de Bergen. Datum 20.2.1611 Betaald april 1621!

Quam Jan Cornelis Stoffels ende lijde dat hij wettelijck schuldich is aan Willem Peeter Willems de somme van ƒ400,- ter saecke van de coop (hierboven beschreven onder A: drie paeijen, onderpand de gekochte stede). Of er op tijd betaald is staat er niet bij. Zie 1630-32. Datum 20.2.1611

Fol. 35v

Quam Adriaen Joachim Cornelis van der Hoeven ende lijdt dat hij heeft vercoft omme esg Jan Anthonis Cornelis 1 lopensaet en 7 roeijen weijlants, gelegen als vooren, Lambrecht Anthonis Goderts oost, Jan Cornelis Broeders west, Cornelis Adriaen Maes suijt, Lambrecht Anthonissen noort, vrij van

heeren chijns en VII quartier…. potkan erfelijck (rogge) voor de Kerck alhijer. Gevest 20.2.1611

??

Quam Adriaen Joachim Cornelis van der Hoeven ende lijde dat hij vercoft heeft Sebastiaen Merten Dircks 2 loopensaet saijlant gelegen eijnde Santstraet, hem vercooper aengecomen van Lambrecht Jan Raesen, Anthonis Stoffelen oost, Heerbaen suijt, Adriaen Wouter Anthonis van den Nijewenhuijsen west, Bastiaen Jansen noort. Gevest 20.2.1611

Quam Doom Jan Doomen ende lijdt dat hij vercoft heeft omme esg Cornelis Meus Rombouts 4 loopen 12 roeijen weijlants, gelegen aen ‘t Rijoel, hem vercoper aengecomen van zijn vader, Jan Peeter Stevens oost, Sijmon Wilbort erfgenaemen west, Rijoel suijt, Jan Joos Dircx erfgenae­men noort. Gevest ut supra

Jan Cornelis Meus gelooft te geven Lijntken Peeters weduwe wijlen Melis Adriaen (Honden?) de somme van ƒ64,- ter saecke van geleent gelt. Lichtmis naestcomende 1612. 20.2.1611

Fol. 36r

Quam Peeter Anthonis Stoffelen en gelooft te geven Maeijke Jan Cleijs de somma van ƒ26.15 geleent gelt. Te betalen Lichtmis naestcomende 1612. Datum 20.2.1611

Quam Anneke Willem Rensen, geassisteert met Cornelis Willem Adriaensen, haer man ende vocht ende lijdt dat sij vercoft heeft omme esg Jan Geerits De Roij 1/2 buijnder uuijtgedolven moergront gelegen ‘t eijnde van de Nonnen, haer vercopere aengecomen van haer ouders, soo sij zijde, Nonnen gronden suijt, Bollekens west, Willem Laureijs Cornelis cum suis oost ende noort. Gevest 20.2.1611

Quam Adriaen Huijbrecht[25] Ariaensen(?) en heeft Jacob Adriaen Bincken tot een waerborg gestelt alsulcke waarborge als Claes Jacob Cleijs denselven Adriaen Huijbrechts heeft gestelt, wesende omtrent twee loopensaet saeijlants, gepasseert voor schepenen van Dongen (maar niet gevonden). En er wordt afge­sproken wat er gebeurt als de tweede verstek laat gaan. 20.2.1611

Jan Roelen Jan Roelen gelooft te geven Jan Lemmen Raesen de somme van ƒ54,- geleent gelt. Te beta­len Lichtmis 1612. Blijkens de marge is dit ook gebeurd. Zelfde datum.

Peeter Cornelis Joosten gelooft te geven Jasper Cornelis Potten als vooght van de weeskinderen van Adriaen Cornelis Potten de somma van ƒ29,- ter saecke van erfpenningen. Zelfde datum Bij E. staat in de marge: ‘metten intrest van 10 ten hondert’ en is in februari 1612 betaald.

Peeter Jansen Turck gelooft te geven de voorschreven ƒ29,- ter saecke van de voorschreven weeskijn­deren. Zelfde datum

Anthonis Jan Jansen gelooft te geven de voorschreven Jasper de somme van ƒ60,- met interest van thien ten hondert ter saecke van geleent gelt. (Geld lenen was toen dus ook al niet goedkoop!)

Fol. 36v

Gijsbert Cornelissen gelooft te geven Jasper Cornelis Potten tot behoef als voren de somme van ƒ53,- te betalen Lichtmis naastcomende. Volgens de marge betaald op 26.2.1612. Datum id

Jan Peeters van Beeck gelooft te geven Jasper Cornelis Potten tot behoeff als vooren de somme van ƒ53,-. Datum als voren

In de marge staat dat het bedrag pas betaald is op 22.2.1621.

Compareerde Barbara Joris van der Wee, geassisteert met Cornelis Jan van Rooij, haar man en voogt, ende lijde dat sij vercoft heeft omme esg Cornelis Joris van der Wee, haeren broeder, haer actie, paert ende deel in een stuck weijen, gelegen in de Hammen, haer vercoopere aengecomen van haer va­der Joris van der Wee. Item het gerechte actie, paert ende deel dat Jan Geerits de Rooij bij coop was aengecomen van Mr. Joost Pollen, als getrout hebbende Anneke Joris van der Wee. Belending: Jan Cornelis Haensbergh west, Adriaen Adriaens Waelwijck [den Jonge] (uit ‘s-Gravenmoer) oost, en Marijke Jan Wijten noort. Gevest 26.2.1611

Compareerde voor schepenen naergenoempt: Peeter Matheus Mathijssen ter eenre en de erfgenamen van Jan Matheus Mathijsen ter andere sijde, ende bekenden te approbeeren alsulcke scheijdinge en dee­linghe als Peeter en Jan gebroederen in sijnen leven noopende de erff en haefgoederen van Matheus Mathijsen en Dingna             (niet ingevuld) haerder respectieve vader en moeder hebben naergelaten. Te
weten, dat Jan krijgt alle de goederen van henne vader en moeder naergelaten, en alle de incomende schulden te ontfangen ende de uuijtgaende te betaelen, Peeter Matheus zoude hebben en behouden se­ker stuck ackerlants, groot wesende omtrent VI buijnder, onbegrepen de mate, bij hem Peeter onlancx aen Wouter Huijben vercoft en gelevert. De partijen verklaren met deze regeling accoort te gaan. 7.2.1611

Fol. 37r

Het eerste gedeelte van deze folio is het slot van 36v.

Quam Michiel Rijcken ende lijde dat hij vercoft heeft omme esg Adriaen Jacob Jansz een stuck saijlants groot 6 loopensaet, gelegen op de Vaert, Vaert oost, Jan Jansen  suijt en noort. Vrij met eenen bras‑
penninck. Gevest 28-2-1611

Quam de voorengenoemde ende bekende op hem en alle sijne goederen schuldich te sijn aen Michiel Rijcken de somme van ƒ336,- ter saecke van genoemde coop. Deels gereet gelt en de rest in termijnen met Bamis. Volgens de aantekening in de marge heeft de cooper alles betaald, het laatste op 23.12.1613.

Quam Maeijke Thomas Adriaensen, geassisteert met Michiel Cornelis Buijs, haer gecoren vooght ende bekende dat Cornelis Thomas Adriaen Godtschalck, haer broeder, haer heeft betaelt de somme van ƒ75,- vrij gelt, in voldoeninghe van de uuijtcoop van haer vaderlijck en moederlijck goet, haer in erfenisse, actie en conditie uuijtgescheijden, schellende oversulcx de voorschreven Cornelis, haeren broeder, ter saecke voorschreven quijt ende vrij en sijn naecomelingen. Sonder arch of list.1 meert 1611

Fol. 37v

Dirck Jan van Gestel gelooft te geven Cornelis Cornelis van Raemsdonck de somme van ƒ75,- ter saecke van geleent gelt. Datum 4.3.1611

Zie voor Cornelis Cornelis van Raemsdonck ook 99-15.

Quam Peeter Joost Willems, Heil ige Geestmeester tot Donghen, ende bekende van Sijmon Cornelis Peeter Stevens als voogt en Huijbert Jan Emmen als toesiender van de nagelaeten weeskijnderen wijlen Peeter Cornelis Neloo[26] ontfangen te hebben de somme van ƒ60,- in voldoeninghe van een schultbrief van ƒ50.- bij Cornelis Neloo in sijnen leven aen (van?) den Heiligen Geest tot Donghen op interest onder genomen ende daar aff schuldich was daer van het…. sal blijven gecasseert. 4.3.1611

Quam Aert Adriaen ende lijde dat hij vercoft heeft omme esg Adriaen en Cornelia, broeder en suster, onbejaerde weeskijnderen van Adriaen Aerden, daer moeder aff was Anneke Mertens, een stede metten huijsinge daerop staende etc, gestaen ende gelegen op Cleijn Dongen, hem vercooper bij coop aengecoemen van Dingena Andries Doomen, Jan Peeter Rutten oost, Gasthuijs van…. (Hoeven?) west, Gasthuijs van Breda suijt, ‘t Rijoel noort. Gevest 7.3.1611

Quam Aert Adriaen(sen), mede als vooght, en Roelant Cornelissen als toesiender van de onbe­jaerde weeskijnderen van Adriaen Aerden ende lijde dat sij vercoft hebben omme esg Joris Goderts, 3 loopensaet saijlants gelegen in de stede van Adriaen Willemsen Praet, Geerit Aerts west, Santdijck suijt, Wouter Adriaensen noort en Huijbert Roelofsz oost. Gevest 7.3.1611

Fol. 38r

Quam Adriana Peeter Emmen[27], geassisteert met Jacob Cornelis Adriaen Aerden, ende lijde dat sij vercoft heeft omme esg Adriaen Michiel Jacobs, schouteth tot ‘s-Gravenmoer, 3 lopensaet, 12 roeijen en l0 voeten uuijtgedolven moergronden, gelegen aen den Affganck, haer vercopere aengecomen van haer ouders, soo sij seijde, de weeskijnderen van Barbara Cornelis Coppen west (zie Rehm blz 33 ea), Laureijs  erfgenaemen oost,    ut supra

Adriaen Jansen Smit verkoopt aan Adriaen Michiel Jacobs, schouteth tot ‘s-Gravenmoer ook uitgedolven moergronden op de Affganck. 4.3.1611

Quam Adriaen Michiel Jacobs, schouteth tot ‘s-Gravenmoer, erffmangelinghe gecedeert etc tot behoeft van Adriaen Jansen Smit 3 lopen vuijtgedolven moergronden. Gevest 4.3.1611

Quam Embrecht Peeter Emmen ende lijde dat hij vercoft heeft omme esg Willem Adriaen­sen(?) Ackermans uuijtgedolven moergronden op de Affganck, Jan Embrecht Rijcken, Laureijs
Horsten weeskijnderen als buren. Gevest op datum als voren

Matheijs Loureijssen leende aan Gijsbrecht Jan Horsten geld. Daar werd een schepenschuld brief voor opgemaakt. Kennelijk is voor de aflossing deze Mathijs Mathijsen overleden. Zijn zoon Laureijs Mathijsen laat noteren dat de schuld is betaald, inclusief de bedongen interest van thien het hondert. 4.3.1611

Fol. 38v

Op 11-3-1611 verkocht Adriaen Adriaen Lichthert een steede met een huijsinge daerop etc aan Anthonis Dircx, brouwer. In 96 folio 83 vinden we de verkoop van een helftscheidinge van dezelfde personen. Mogelijk heeft Anthonis Dircx nu de andere helft erbij gekocht. Gelegen op Cleijn Dongen. Zie Rehm over deze Anthonis Dircx, brouwer en zijn nageslacht.

Anthonis Dircx [Anthonis, brouwer] doet belofte tot betalen. Hier staat dat het gaat om de koop van de helft van een stede. Bedrag ƒ300,- met afspraken over de betaaldata. Blijkens de aantekeningen in de marge is er betaalt. Het laatste in 1615. 4.3.1611

Jacob Gijsbrecht Horsten gelooft te geven Peeter Willem Ploeger de somme van ƒ32,- geleent gelt, te betalen Lichtmis a.s. 11.3.1611

Quamen Maeijken Bastiaen Mertensdr geassisteert met Mathijs Anthonissen haeren man en voocht, Adriaen Bastiaen Mertens, Cornelis Anthonis Decker als vooght van Melchior (=Mels) Bastiaens onbejaert soontken, daer moeder aff was Heijlken Joos Denis, verclaerden te approberen en van waerden te houden alsulcke… giften in eijgendom als Bastiaen Mertens, dekker, haerder comparanten vader onlancx heeft gedaen tot Raemsdonck, van eenen morgen hoylants, gelegen onder Raemsdonck en Luijten Ambacht, op welcke             sij comparanten verclaerden den voorschreven henne vader op
gedeelt te sijn wat sij mits desen bekenden en verclaerden. 12. 3.1611

Zie ook 98-6 ea plaatsen inzake het nageslacht van Bastiaen Mertens.

Fol. 39r

Quam Anneke Willem Rensen (Reusen?) geassisteert met Cornelis Willem Adriaensen, haeren man en vooght, ende lijde dat sij vercoft heeft omme esg Geerit Peeters metten huijsinghe daerop staende etc. gelegen Cleijn Dongen. De buren zijn Dingeman Claes Catten, Rijck Adriaen Denijs, Rijoel en Santdijck, Rijck mag blijven weghen ende steghen. Gevest 15.3.1611

Quam de voornoemde Geerit Peeters en bekende op hem en alle sijne goedere wettelijck schuldich te sijn aan Cornelis Willem Adriaensen en zijn vrouw Anneke Willem Rensen de somme van ƒ629,- ter saecke van de coop hierboven beschreven. Te betaelen Bamis 1611 ƒ57.10 = 1/4 deel; de rest Bamis 1612, 1613 en 1614. Verbijndende daervoor sijn persoon en alle sijne goederen, ruerende en onrueren­de, specialijck den voorschreven stede. Gevest 15.3.1611

Volgens de marge is het laatste pas betaald in 1621.

Quam Willem Jan Peeter Stevens ende lijde dat hij vercoft heeft omme esg Cornelis Dirck Rochus 2 loop en 6 roeij saijlants gelegen aen het Meulenpat, Jan Geerits de Rooij suijt, Meulenpat west, Jan Corstiaen Corstiaens oost en de koper zelf noort. Gevest 16.3.1611

Fol. 39v

Quam Willem Jansen ende lijde dat hij vercoft heeft omme esg Jan Corstiaen Corstiaensen een stede metten huijsinge etc in de Ham, Hamstraet oost, Cornelis Dirck Rochus west, Peeter Jacobs suijt en de koper zelf noort. Vrij met 7 duiten…. en een veertel rogge.

Opmerkelijk is wat er dan volgt: ‘tsij leen off erff’. Maar er is nog meer. De verkoper is voor de 2^e maal ge­trouwd met Metken Loureijssen. Uit zijn eerdere huwelijk is er een dochter Lenaerken Willem Jans. Als zij gaat trouwen moet Willem Jans haar de kooppenningen terugbetalen. In de marge staat dat dit ook is ge­beurd in 1624 op 10 april. Helaas begint boek 98 net na deze 10e april. De eerste vrouw van Jan Corsti‑

aensen was Maeijke Laureijs Cornelissen. In de marge, waar het verhaal van 10 april 1624 staat wordt ook de naam genoemd van Isaack Peeters van Loon. Staat daar ‘haeren swaeger‘? Het lijkt meer op ‘saeren‘. Vergelijk met 98 blz 20 ev.[28] 15.3.1611

Dezelfde Willem Jansen verkocht aan Peeter Jan de metser en Cornelis Huijbrechts een stuk saijlants aan de Watermolen. Hij had dit zelf gekocht van Cornelis Meus Rombouts. Als belending wordt ook hier Cornelis Dirck Rochus genoemd. Verder de Dongha west, Cornelis Huijbrechts suijt en belast met een veertel erfrogge.

Uit dit stuk blijkt dat de beide kopers samen moeten betalen ƒ332,-. Zij moeten dat doen in 3 paijen en blijkens de marge en de doorhaling is dat ook gebeurd.

Fol. 40r

Cornelis Adriaen Maes gelooft te geven aan Merten Mathijs Anthonis(sen) ƒ28,- wegens lanthuer. Maar het land is kennelijk van de weeskijnderen van Sijmon Wilborts.

Jan Henrick van der Vloeten en zijn vrouw Anneke Wouter Doomen verkopen aan Adriaen Mer­tens de Wagenmaker een stede met huijsinghe etc in de Ham. Zij zouden dit bezit gekregen hebben van hun moeder. Maar helaas geen naam. De Donge oost, de verkoper west, Joost Willem suijt en noort. Belast met ƒ2.10 voor het Gasthuijs (Breda) jaarlijks en 2 loopen rogge. Door de vele afkortingen moeilijk te volgen. Gevest 20.3.1611

In dit stuk stelt de koper Adriaen Mertens Wagen maker, zich garant voor de betaling van het ge­kochte ƒ 100-. De verkoper wordt hier niet genoemd Jan Henrick van der Vloeten, maar Jan Henrick Rut­gers. Leggen we de gegevens van Loureijssen er naast, dan gaat het hier om een zoon van de vroegere schout. (Zie zijn overzicht blz. 29)

Adam Roelof Jansen bekende schuldig te zijn aan Cornelis Pels, secretaris, de somme van ƒ600,-. Dit stuk is doorgehaald, er is dus betaald.     24.3.1611

Fol. 40v

Anthonis Dircx, brouwer, en zijn vrouw Maeijke Jan Geerits, verkochten aan Peeter Cornelis Jansen de Haen een stede metten huijsinge etc in de Moerstraet, sich streckende van de Heerbaen totten Rijoel. De buurman mag weghen en steghen. Gevest 30.3.1611

Over het gezin van Anthonis Dircxen zijn er gegevens bij Rehm.

Peeter Cornelis Jansen de Haen belooft op tijd de koopsom ƒ 1300,- te betalen, maar wel in termijnen. Aangezien alles is doorgestreept is dat wel gelukt. Datum 30.5.1611

Zie voor Cornelis Jansen de Haen Loureijssen blz. 24 e.a.

Embrecht Peeter Emmen gelooft te geven Jan Lemmen Raesen ƒ60.10, Lichtmis naest­comende. Beide personen komen ook voor in deel 98. Actum 1.4.1611

Fol. 41 r

Matheus Bouwen Denijs[29] voor hem selven, Corstiaen Jan Corstiaens en Adriaen Jan Corstiaen voor de ene partij, Jan Evert Joris voor de andere partij, allen erfgenamen van Maeijke Jan Corstiaen. En hebben Michiel Rijcken, ten eijnde hem rustelijck ende vriendelijk te vrijen van alle calangen die zouden mogen volgen, een stede metten huijsinge daerop staende etc gelegen op de Vaert en door hem Rijcken van de gemeenschappelijke erfgenaemen gecoft. Te weten dat de genoemde Matheus met sijne mede erfge­naemen tot een waerborg hebben gestelt 2 loopensaet gelegen in de stede van de genoemde comparan­ten vrij commerloos.

En Jan Evert Joris insgelijcx ontrent 2 loopens saeijants, gelegen in de genoemde stede, hem comparant

aengecomen bij doode van Cathalijn Denis, zijn moeder.

We hebben hier opnieuw een geval dat men kennelijk niet weet hoe het precies zit met de rechten die op een bepaalde grond rusten. Maar de koper zorgt er wel voor dat een eventuele last niet door hem betaald moet worden voor zover die achterstallig is. Gevest 5.4.1611

Verder zou het mij niet verbazen als het hier gaat om Michiel Rijcken later Fijnenbuijck genoemd.

Quam Quirijn Hessels ende lijde dat hij vercoft heeft omme esg Adriaen Claes Ariaensen (onduidelijk) sijn gerechte derde paert metten koij daerop staende in de stede daer Adriaen op woont. Ook nog een stuk saijlants in de zelfde stede.

We vinden bij Mevr Wijnsouw deel II, inzake huwelijk en dopen in Oosterhout: Quirijn Hessels en Catha­rina Jans met 3 dopen. In HGB 1630 komt Quirijn Hessels niet voor. Later wel Embertus en Cornelis Quij­rijn Hessels, mogelijk zonen.

Cornelia Sijmen Jansen geassisteert met Adriaen Jacob Bincke haer man en vooght ende lijde dat sij vercoft heeft omme esg Adriaen Claes Ariaen haer gerechte paert ende deel en ook haar deel in de grond. Datum 8.4.1611

Zie voor Adriaen Jacob Binck en Cornelia Sijmon Jansen Rehm.

Het gaat in de stukken B en C om een onverdeelde boedel. Er zijn 3 eigenaren, waarvan de een de andere eigenaren uitkoopt. Welke familieband hier achter schuil gaat komt er helaas niet uit.

Fol. 41v

A. Deze folio is gevuld met een alimentatie regeling.

Jan Dingman Wijtvliet vooght, Jacob Adriaensen Bincken toesiender. Het weeskijnt is Dingeman Jan Adriaensen Binck, zoon van Jan Adriaensen Binck en Jasperina Dingeman van Wijtvliet. De tekst is het gebruikelijke verhaal: ƒ200,- en een bed met toebehoren als hij 16 is. Mocht de jongen overlijden voor hij 16 is dan gaat zijn deel naar de moeders kant. 27. 4.1611

Fol. 42r

Cornelis Jan Cleijs doet belofte tot betalen aan Maeijke Adriaen Jan Emmen lestmael weduwe Adriaen Peeter Hermans. Het gaat om ƒ26.10 ter saecke van geleent gelt.

Mr. Dirck Dircx verkoopt aan Jan Peeter Cleijs uit een gemeenschappelijke boedel te weten een stuk grond ln de Moerstraet. De buren zijn Sebastiaen Mertens, Bernaert Cornelis Soomers, de verkoper. Gevest 2.5.1611

Jan Peeter Cleijs verkoopt aan Bernaert Cornelis Soomers land en zandberg in de Moerstraet, Peeter Anthonis Stoffels west, Heerbaen suijt. 2.5.1611

Maeijke Peeter Cleijs verkoopt aan Bernaert Cornelis Soomers, haeren man, de helft van de stede. Datum 2.5.1611

Fol. 42v

Bernaert Cornelis Soomers betaalt een kleine schuld aan Vas Jan(sen) Vermeulen. 2.5.1611

Quam Adriaen Lichtfelt namens Anthonis Dircx, brouwer, om aan Cornelis Joosten van Til­borgh te betalen de somme van ƒ58,-. Het is een soort doorgeef systeem, want Andries Adriaen Oomen was eenzelfde bedrag schuldig, mogelijk aan de brouwer. 2.5.1611

Geerit Peeter Geerits gelooft te geven Jan Adriaen Cuijp[er] de somme van ƒ16,- met Bamis as 2.5.1611

Michiel Cornelis Buijs gelooft te geven Jan Cornelis Corstiaensen de somme van ƒ26,10. Jan Willems Block is borg. 5.5.1611

Adriaen Henrick Robbers gelooft te geven Jan Roelof Ruijter (niet erg duidelijk). Het gaat om ƒ29,- en is kennelijk betaald.

Fol. 43r

Het eerste gedeelte gaat over een ruzie tussen buren over de plaats van de grensscheiding. Het zijn Pee- ter Willem Brebers en Adriaen Peeter Aerts. Een aantal schepenen zal proberen het geschil op te lossen. Stoffel Peeter, Jan Jan Meermans en Merten Mathijs van den Nijewenhuijsen. Ze hebben de zaak uitgezocht en de grenspalen geplaatst. 11.5.1611

Hier gaat het over het echtpaar Jacob Lambrechts en Jenneke Andries Peeters. Zij erkennen schuldich te zijn aan Jan Michiel Rombouts in Bavel de som van ƒ200,- van 10 grooten ‘t stuck. Goederen en geleent gelt. Te betalen met interest van 1/16 dus ongeveer 6%. Blijkens de doorhaling is er betaald.

Fol. 43v

Quam Aert Jan Ruijsenaers als onwederroepelijck macht en procuratie hebbende van Adriaentken Sij­men Maes, zijn vrouw, welcke procuratie is opgemaakt in Oosterhout van dato 4 Juni 1611, ondertekent door  dije wij Schepenen hebben gesien en horen lesen, ende lijde dat sij vercoft hebben omme esg
Jan Peeters van Beeck ontrent twee buijnderen uuijtgedolven moergronden, onbegrepen der mate, gelegen neffens Bavels(?) stede, streckende van de Heerbaen totte Wildert van sijne doorlugtige Heere de Prince van Orangien, haer vercoopere aengecomen (dit woord is doorgestreept en vervangen door ‘aenbestorven’). Gevest 8.6.1611

Nu volgt de schuldbekentenis van de koper, Jan Peeters van Beeck aan de verkopers, het echtpaar Ruij­senaers. Het gaat om ƒ 125 aIs reste van de cooppenningen. En blijkens doorhaling ook betaald. Datum als voren.

Dit stuk moet je beginnen te lezen in de marge.

Quam Dingena Merten Jan Mertens, geassisteert met Peeter Jan Wouter Maes haren man en vooght, ende lijde dat sij vercoft heeft omme esg Jan Meeus Jan Mertens (en hier moet eerst weer uit de marge ingevoegd worden) tot behoef van Nelken Jan Mertensdr, daer moeder aff was [Anne­ke?] Merten Jan Mertens, ontrent 2 loopenssaet en 75 roeijen saijlants, gelegen in de Groen­straet, gecomen van haer vader, soo sij seijde, Jan Mertens suijt, Jan Peeters in ‘t Groen west, Anneke Merten Jan Mertens oost, en de Groenstraet noort. Vrij commerloos. Gevest 7.6.1611 Zie voor het geslacht Merten Jan Mertens Loureijssen/FvL, blz 5 en 6.

Quam Jan Huijbrecht Cornelis Boer, ende lijde dat hij vercoft heeft omme esg Jacob Jan Mathijsen, on­trent twee loopensaet weijlant gelegen in de stede van de voorschreven Jan. De cooper met sijne andere erve oost, west, Adriaen Peeter Aerts suijt en Wilbort Cleijs Bastiaens noort. Vrij commerloos. Gevest op 7.6.1611

Fol. 44r

Merten Claes gelooft te geven Corstiaen Jan Corstiaens, de somme van ƒ32,- ter saecke van de coop van een peert. Te betalen Lichtmis 1612. Datum 7.6.1611

Quam Jan Huijbrecht Cornelis Boer ende bekende dat Jacob Jan Mathijsen hem ten vollen heeft voldaen, vermecht ende beth, den eersten penninck metten lesten, den coop ende eijgendom van omtrent twee loopensaet wijlants, gelegen achter in der stille beemden…, den vsz. Jacob Jansz apsent, gevest ende geerft, ende schelden om sulcx den vsz. Jacobken ende sijnen      nacomelingen ter sake

voorg[aende] qijt ende vrij, sonder arch of list. Puts schep[enen]

Compareerde Wouter A[driaen]s Neeringh als vooght van de nagelaten weeskijn[deren] wijlen Balthasar
Huijbrechts, daer moeder aff was Cornelia Cornelis Pottendr, die constitueert Jan Jan Cornelis [Meer‑

mans], schepen, omme uuijt sijnen naemen te compareren voor schout ende schepenen in Dongen… tot behoeff van [niet ingevuld], om te copen een stede metter huijsinghe daer op staen ende erve daertoe behorende, groot omtrent XII loopensaet, gestaen ende gelegen onder Bergen,… Item omtrent VIII loopensaet weijlants ende in forma… Actum 5 Julij 1611, puts… Pr Jacobs, schepen.

In den name ons Heeren, Amen.

Bij den… ende van desen openbare instrumente sij… dat in den jaere desselffs ons Heren          1611,

den IX^en dach van Julij, is gecompareert den eersamen Jan Willems Block, sieck naer den lichame, noch­tans gaende ende staende sijn, bij sijnen sinne, memorie ende verstand overal wel machtich wesende ende gebruijckende en wel… schenen ende bleecken…, datt er nijet seckerder ende is dan de doot ende nijets onsekerder dan d’uere desselvs, in den… sijne… sijnen siele… uuijt sijn lichaem scheijden sal godt almachtich ende sijnen lichaem ten… te worden, comende voorts totter dispositie
van sijne nae te laten goeden[ren],… heeft hij testateur gemaeckt, soo verder hij is de erste afflijvighe, Adriaentken Peeter Loonen…, sijn wittige huijsvrouw, alle sijne nae te laten haef ende erffgoederen, actien, schulden ende crediten, genen van dijen uuijtgescheijden, hoedanich dije souden mogen wesen oft v… den konden mogen wordden, omme dese te mogen gebruijcken, t coopen, belasten, becomme‑

ren, ende haeren eijgenen ende vrijen wille daer mede te doen, sonder dwang… ende te           oft… oft

… oft gebeurde dat de vsz. Adriaentken Pr… Loonendr… soo maeckt sij testatrice den vsz. Jan Willems, haeren man, alle haere goed[er]en,…., haeve ende erffenisse, actien, schulden ende crediten… tgenwoordich zijn hebbende op haeren… achterlaet, omme daermede te mogen doen als voren, verclaerende… uuijtersten wille ende begeerte… effect sal sorteren,… alle solemniteijthe… gehandigt wordden… als…

Actum et supra ten huijse van testateur, op Cleijn Dongen gestaen ende gelegen, in pre[sentie] van Peeter Jacobs ende Adr        z, Schepenen.

Fol. 44v

Kennelijk is Jan Willems Block vlak daarna overleden.

Compareerde de voorengenoemde Adriaentken Peeter Loonen, weduwe wijlen Jan Willems Block, ge­assisteert met Cornelis Pels, secretaris, haer gecoren vooght tot dese saecke, bekende ende ver­claerde dat sij geen van de erfgoederen haer hiervoor gemaeckt, aen geen van haer kijnderen en sal vercoopen tot eenige andere prijse als bij vrienden souden mogen gelden, omme alsoo het een oft ande­re kijnt te frustreren. Helaas ontbreken de namen van de kinderen. Datum 15.7.1611

Fol. 45r

Quam Wouter Geerits als man en vooght van Maeijke Jan Andries van…dr ende bekende dat Adriaen Corstiaen Jan Aertsen cum suis hem hebben affgelost en gequeten een rente van 10 stuijvere, metten verloop van dijen als hij onder (inder(?)… als vooren jaerlijcx [heffende] was op sekeren stede, gelegen ln de Groenstraet, daer de voorschreven Adriaen tegenwoordich op woonende is. Van welcke rente voor­schreven… naermaels gevonden sal worden, en sal met dese quijting blijven gecasseert en te nijet gedaen. Schellende oversulcx de voorschreven Adriaen Corstiaens cum suis, henne erven ende naecoo­melingen ter saecke van desen quijt ende vrij. Sonder arch of list. Actum 23 Julij 1611

Quamen Maeijken Jan Laureijs Cleijs, geassisteert met Jan Bastiaensen haeren gecoren vooght tot dese saecke alleenlijck, en Peeter en Adriaen gebroeders, soonen van wijlen Jan Schrammen, ende lijde dat sij vercoft hebben omme een somme van gelde aen Cornelis Jan Cleijs Loureijssen elck haer contingent, actie paert ende deel in de stede en erffenisse, metten huijsinge en schuere daerop staende in alder grootte… als Jan Claes Loureijssen saliger, haerder respectieve vader en grootvader, beseten en ge­ruijmpt heeft, gelegen in de Moerstraet, daer de cooper tegenwoordich op woont. Buren Jan Huijbrecht Cornelis Boer, streckende van de Moerstraet totten Rijoel (doorgehaald). Gevest XX augusti 1611 Volgens hoofdgeldboek 1630-21 woont in de Moerstraet Cornelis Jan Cleijs weduwnaar met 2 zonen, en als buurman Jan Huijbert Boer.

Mr. Jacob van ‘s-Gravenmoer heeft van den (…. ) aengenomen te cureren alsulcke quetsuren als Claes Adriaensen ontfangen heeft van Jan Huijbrecht Cornelis Boer, soo dese ons verclaerde, voor de somme van ƒ 15,-. Datum 20.8.1611

Claes Adriaensen gelooft te geven Stoffel Jan Tielemans de somme van ƒ24,- ter saecke van de coop van een swarte ruighe koeij. Te betalen Bamis naestcomende 1612. Actum 21.8.1611

Fol. 45v

Wouter Adriaen Neeringh (inwoner van ‘s-Gravenmoer) als vooght en Jasper Cornelis Potten als toesien­der van de naergelaeten onmondige weeskijderen Baltens (=Balthasar) Huijbrechts, daer moeder aff is (of was?) Cornelia Cornelis Potten ende lijde dat sij vercoft hebben omme esg Jan Jan Wouters een ste­de metten huijsinghe etc en XII loopens lant gelegen is onder de Bergen alhijer, Adriaen Cornelis Haens­berg noort, Dirck Peeter Cornelis suijt, streckende van de Bergen aff tot op de erve van de kijnderen van Adriaen Wilborts, met een veertel rogge dije Jan Jan Hulstman daerop jaerlijcx is heffende en voorders vrij commerloos, behoudens meepant en bijpant en wegen en steghen. Zie ook folio 44 hiervoor. Gevest 17.8.1611

Dezelfde voogden hebben ook verkocht een stuk weijlant aan Adriaen Peeter Aerts. Gelegen achter Jan Roelen oost en west, Jan Cornelis suijt en Jan Jacob Sijmon noort. Moet ook in de Bergen liggen. Gevest 17.8.1611

Quam Aert Jan Ruijsenaers, en heeft Jan Peeters van Beeck tot een waerborg gestelt thijen loopensaet gronden, gelegen over de Vaert. De waerborg geldt voor de naestcomende X Jaeren. Datum 28.10.1611 Zie voor de koop hiervan folio 43v.

Fol. 46r

Anthonis Rombouts verkocht aan Jan Wouter Anthonis van den Nijewenhuijsen een stede etc groot om­trent een half buijnder gelegen in de Heijvelden, Peeter Cornelis Joosten oost, Jacob Gijsbrecht Horsten cum suis west, streckende van de erve van Willem Jan Peeter tot mijns heeren vroente, vrij met twee gedeelten in een braspenning en X stuijvers jaerlijcx. voor de Hellige Geest tot Dongen. Voorders vrij commerloos behoudens mepant en bijpant, wegen en stegen. Actum 3 november 1611

Cornelis Jan Gijben gelooft te geven Wilbort Geerits de somme van ƒ32,- ter saecke van mangeling van twee peerden. Betalen Lichtmis 1612. Actum 5.11.1611

Quam Seebrecht Jacob Seebrechts ende lijde dat hij vercoft heeft omme esg Jacob Jan Henricx sijn actie contingent paert ende deel in ontrent 3 loopensaet saijlants, gelegen neffens de Sant­straet, Dirck Jan van Gestel oost, Claes Peeter Cleijs west, Santstraet suijt en Jan Jansen met de andere erfgenamen noort. Gevest 14.11.1611

Seebrecht Jacob Seebrechts heeft dlrect het geld heeft ontvangen. De grond is dus contant betaeld. En dus ook zelfde datum.

Fol. 46v en eerste stuk 47r

Deze folio heeft een alimentatieregeling voor de weeskijnderen na het overlijden van Maeijke Jan Versteegh. Op datum ondergeschreven en schepenen naergenoempt compareerden in proprien persoo­nen Adriaen Peeter Busseren, inwoner van ‘s-Gravenmoer en getrouwd met Margriet Jan Ver­steegh, als vooght en Jacop Peeter Jacobs als toesiender van de achtergelaeten onmon­dige weeskijnderen van wijlen Maeijke Jan Versteeghdr ter eenre en Peeter Peeter Jacobs als vader van de kijnderen, voor hemselven, ter anderen sijde, ende bekenden in vrientschappe overcomen en veraccoordeert te sijn van en aengaende de naergelaeten haeff ende erffgoederen van de voorschreven Maeijken Jans… in de maniere hijernae volgende.

Het verhaal dat dan volgt is het gebruikelijke, met dit verschil: omstreeks regel 20 van boven staat dat Adriaen Peeter Busseren, vooght, de zorg op zich zal nemen voor 2 van de kinderen: voorders is voor­waerde dat Adriaen Peetersen als vooght sal onderhouden in aet en dranck, cleden en reden, sieck en gesont, tamelijcke naer sijne welstant, twee van de voorschreven weeskijnderen. Het eene een jaer, en het andere tot sijnen XVI jaeren toe. Er zijn meer dan deze twee kinderen blijkens het verdere verhaal. Helaas geen houvast inzake herkomst of nageslacht van ouders en kinderen.[30]

Datum 16.11.1611

Fol. 47r

Adriaen Joachim Cornelis van der Hoeven heeft gelooft te geven Peeter Jan de metser de somme van ƒ32.10 ter saecke ende als reste van de coop van gronden. Actum 15.11.1611

Jan Dingemans van Wijtvliet heeft macht en procuratie van Bastiaen Jacobs, opgemaakt in Dinteloord in Princenland, dd 4.10.1611 ende lijde dat hij vercoft heeft Anthonis Jacobs alsulcke paert ende deel als de voorscreven Bastiaen Jacobs is hebbende,… in de Heivelden, Jan Cornelis Broeders oost en Adriaen Willems west, Joost van Dalen(?) erfgenamen suijt, 10 stuivers voor Cornelis Bollekens jaer­lijcx. Gevest 17.11.1611

Anthonis Jacobs heeft dit stuk grond kennelijk gelijk doorverkocht aan Cornelis Jan Geerits de Haen. Anthonis Jacobs was dit voor een deel aengecomen bij coop en voor een deel aenbestorven van zijn grootvader. Zelfde belending: Joost van Daelen, dus nu anders gespeld. Moet dit zijn van Dalem?

Fol. 47v

Gijsbrecht Joost Adriaen(?) Jans ende lijde dat hij vercoft heeft omme esg Peeter Cornelis Jan Geerits de Haen ontrent twee buijnderen saijlants Moerstraet. HGB 1630 blz 22. 17.11.1611

Quam de voorschreven Peeter Cornelis de Haen en bekende op hem en alle sijne goederen schuldich te sijn aen Gijsbrecht Joost Jansen de somme van ƒ337.4,- in 2 termijnen: ƒ207.4.- contant op de vest en de reste ƒ 130,- Bamis 1612. Ut supra

Dirck Jan van Gestel gelooft te geven Peeter Cornelis Joosten de somme van ƒ22,- koop van een koe. 20.11.1611

Quam Geerit Aerts ende lijde dat hij vercoft heeft omme esg Cornelis Willem Pauwels ontrent twee loo- pen uuijtgedolven moergronden gelegen op te Vaert, in de santschel, Merten Geerits erfge­namen oost, Cornelis Cornelis Rijcken west, Willem Embrecht noort en Adriaen Michiel Jacobs, [schouteth tot] ‘s-Gravemoer suijt. Gevest 12.12.1611

Belofte van Claes Adriaensen om te betalen aan Adriaen Peeter Mertens wegens koop van een koe. Geen bedrag kunnen vinden. 12.12.1611

Fol. 48r

Quam Peeter Claes Jansen ende lijde dat hij vercoft heeft omme esg Rijck Bastiaen Sijmons het gerechte vierde paert in elf loopens en 18 roeijen weijlants, gelegen bij Sijmon Jans brug, Rijoelsloot oost, de Dongha west en noort en Jan Dingemans suijt. 5½ st. heerenchijns. Gevest 15.12.1611

Quam Maeijken Adam Joris van Valckenborgh, geassisteert met Cornelis Adriaen Corstiaensen, haeren

gecoren vooght tot dese saecke ende lijde dat sij vercoft heeft omme esg Adriaen Sijmon Lambrechts een stede metten huijsinghe, schuere daerop staende ende erve daertoe behoorende… gelegen in Cleijn Dongen, Vas Jan Cornelis cum suis oost, Jan Jansen west, de Nijewen Steeght suijt en Huijbrecht Roelof Dircx noort. Verder nog een bepaling inzake onderhoud van watergangen.

Gevest 15.12.1611

Quam Adriaen Sijmon Lambrechts ende lijde op hem en alle sijne goederen wettelijk schuldich te sijn Maeijken Adam Joris voorschreven, geassisteert als vooren, de somme van ƒ 1580,- ter saecke van de erffpenningen van de coop (zoals hierboven beschreven) ƒ50,- gereet op de veste,… hondert op den eersten april 1612, 1613 en 1614. Om er voor te zorgen dat het geld er op tljd komt moet de koper ook met borgen komen: ‘So sijn gecompareert Adriaen Lemmensen, Jan Lemmensen (ooms van de koper) en Adriaen Adriaen Cuijl, allen inwoners van ‘s-Gravenmoer.

In het stuk wordt in de marge genoemd Jan Adriaen Aerden als zoon van Maeijken Adam Joris. Deze Jan Adriaen Aerden wordt in HGB 1630 blz 2 genoemd, maar ook Adriaen Sijmon Lam­brechts.

Adriaen Sijmon Lambrechts is de stamvader van het geslacht Coppelaer. Zijn oom Adriaen Lambrechts in ‘s-Gravenmoer is de stamvader van het geslacht De Geus. Datum 15.12.1611

Fol. 48v

Jan Lambrechts van Goirl gelooft te geven Denijs Anthonis Denissen de somme van ƒ53.10,- ter saecke van geleent gelt. Betalen met St. Maerten naestcomende 1612. Datum 15.12.1611

Adriaen Jan Adriaen Anthonissen gelooft te geven Peeter Cornelis Soomers de somme van ƒ24.- ter saecke van de coop van een grauwe ruijn. Hij mag betalen in 2 termijnen, de eerste met St. Jan en de andere met Bamis 1612. Actum 21.12.1611

Cornelis Jan Gijben gelooft te geven Peeter Corstiaens (Cornelis?) Soomers de somme van ƒ 19.10,- ter saecke van mangeling. Er boven staat: modo Corstiaen Adriaen Corstiaens. Datum 21.11.1611

In de marge staat dat er op 31.12.1611 volcomen is getransporteert.

DEEL II
REGESTEN DONGEN R97

door F.J. van Lieshout

Fol. 1v [4-5-1609]

Quam Peeter Peeter Jacobs ende heeft gelooft te geven Cornelis Adriaen Embrechts, [vooght?] ende Laureijs Peeter Jacobs [Jan Vrancken, toesiender?] tot behoeff van Huij­brecht Adriaen Embrechts hennen br[oeder], de somme van XXVI I R gl, ter saecke van geleent gelt, te beth Mey nu naestcomende 1610, obligans su et sua ende specialick sur stede daer sij nu ter tijt op woone, gestaen ende gelegen in Cleijn Dongen, groot omtrent XIIII loop, vrij met hennen commer daer voor uuijtgaend.

Ter kenning ende actum vyer May 1609 puts Gils ende Symon G[uilhem], Schepenen.

Quamen Maeijke Cornelis Maesdr weduwe erstmael Peeter Pr Jacobs Jan Vrancken, in dezen geassisteert met Stoffel Pr Cornelis, haeren gecoren voocht tot dese saecke, Jacob Pr Pr Jacobs voor hem selven, Peeter Peeter Jacobs voor hem selven, Laureijs Pr Jacobs [Jan Vrancken, alias den Bruijnen] als vooght ende Sijmon Cornelis Maes als toesiender van de onmondige kijnderen wijlen de vg. Peeter Pr Jacobs Jan Vrancken, daer moeder aff is de vsz. Maijken, bij naemen Dingena, Catharina ende Cornelia, gesusteren, ende bekenden dese partijen dat Sijmon Goder Sijmonsz haer ten volle heeft voldaen, vermecht ende beth den pen[nin]gen metten… coop ende erffpen[nin]gen van seker steede metter huijsinghe ende schuere daerop staent ende de erffenisse daertoe behoorende, groot optrent XIII loopens[aet],

onbegrepen de maete, gestaen ende gelegen in Cleijn Dongen, bij hem vercoopere… is Sijmon Godertsz den XI May 1605 vercoft ende…

Actum et supra puts Gils ende relatie Meermans, Schepenen.

Quam Jacob Lambrecht Adriaens ende lijde dat hij wijters schuldich is op… alle sijne goed[er]en, Huij­brecht Adriaensen als vooght, ende Cornelis Merten Smit als toesiender van de naegelaeten weeskijn­deren wijlen Jan Anthonis a.k. Ypelaer, daer moeder aff was Maeijken Merten Jansdr, tot behoeff der­selver, de somma van hondert ende acht R gl, ter zaecken van erffpenn[ingen] van de coop van huijsinge ende erve daertoe behorende, daer voerscr Jacob nu tegenwoordich op woont, te betalen… Lichtmis nu naestcomende 1611, obligans etc ende specialijck… termijn ende Actum XIII Maij 1609 puts van Gils relatie Meermans, Schepenen.

In de marge:

Deletum de consensu Huijbrecht Adriaensz den XIII Februarij 1611

Fol. 2r [13.5.1609]

Quam Lambrecht Pr Jan Wiericxsoone, als getrout hebbende Jacobmijna Dirck Corstensdr, de naestesten weduwe wijlen Stoffel Goris Henrick d’Aerdennen, als onweerroepelicken macht ende pro­curatie hebbende van Peeter Goris Henrick d’Aerdennen, voor hem selven, ende Huijbrecht Cornelis Ansems als grootvader ende voogt van Anthonis Huijbrecht Ansems, sijnen soons onmondige weeskijn­ders, daer moeder aff was wijlen Dingena Goris Henricx d’Aerdennen, gepasseert desselfs procuratie voor Schepenen in Gilse van den XIII May 1609 ondersc,… die wij Schepenen hebben gesien ende hooren lesen, ende lijden dat sij vercoft heeft omme esg Stoffel Pr Cornelis van Gils alsulcken par­ceel moergronds, als Peeter Roeloff Adriaensz van Ghils Henrick d’Aerdennen binnen… leven gecoft hadde, gelegen op ter Putkens alhijer, ende groot omtrent VI loopensaet oft so groot oft cleijn als etc [on]begrepen de maten… worden. Gevest den XIII May 1609 puts Meermans relatie… schepenen.

Quam Lambrecht Peeter Jan Wiericxsoone als getroud hebbende Jacobmijne Dirck Corstensdr, naes­testen weduwe wijlen Stoffel Goris Henrick d’Aerdennen, als procuratie hebben supra ende geeft quijt[antie]  geconstitueert Jacob van der Wee… Actum…

Wilbort Geerits heeft gelooft te geven Peeter Jacob Laureijsen, woonende tot Loon [op Zand], de somma van vijffentachentich Rijnsgl ende XII st eens, ter saeke van den coop van negenentwintich swanen, Laureijs, schepen, hem Wilbort te willen ende te dancken gelevert tot Bamisse den vgn. Peteren oft… naestcomende 1609…… te versekeren(?)… gecompareerd Peter Jacob sulck… oft hem selven tot voldoening van… borgen ende als obligans ende sal    schadeloos…

Actum XV May 1609 puts Meerman relatie Gils, Schepenen

In de marge:

Deletum consentum Jacob Laureijsz IV Junij 1609

Fol. 8v

Gijsbrecht Jansen, schepen, heeft gelooft te geven Cornelis [Aer]ts(?) de somme van XV £, te beth Paeschen naestcomende 1610 t termijn. Actum…

In de marge:

Deletum de consentum… Wijtenz 8 Februari 1612

Quam Corstiaen Cornelis Stoffels ende heeft gelooft te geven Cornelis Dirck Rochus de somme van XX gl te[r] saecke van geleendt gelt, te beth Bamisse op… XVI^c thijen ten termijne, daervan acte ende puts… supra

Embrecht Pr Emmen heeft gelooft te geven Adrn Jan Raesen de somme van veertich R gl ter saecke van coop van een peert te beth… nu naestcomende 1610 ten termijne daarvan. Actum XI September 1609, puts Broeders relatie Sijmon Guilhem, Schepenen. In de marge:

Deletum de consentum Adriaen Jan Raesz den III Februarij 1611

Denselven heeft gelooft te geven denselven Adrn Jan Raesen de somma van XXV gl ter saecke ut supra te beth Bamis naestcomende 1610, ten termijn daervan Actum ut Supra.

Quam Stoffel Peeter Cornelis van Gils als volcomen last ende procuratie hebbend van Henrick Peeterszn als man ende vooght van Geertruijt Henricxdr, ende mede vervangen ende hem mits desen sterck maekende voor Corns van Hal als man ende vooght van Maeijke Peetersdr, Cornelis Jansz de Vorster als man ende vooght van Petronella Dircxdr, met haer zuster ende broeder Anthonis Peetersz en Aechtken Peetersdr, Jan Peeters ende Adriaen Willems als man ende vooght van dr, als gepass[eer]t desselfs procuratie voor Heemraete van s’Gravenmoer van dato XI Marte 1609, ondersc Adr Adriaens Waelwijck den Ouden ende…. Huijbrecht Roelofsz, Heemraden tot s’Gravenmoer vsz, dijen wij Schepenen hebben gesien ende hooren leesen, Thomas Adriaen Goedtschalcx voor hem zelven ende vervangen ende hem sterck maekende voor Steven Geerits met sijn suster ende broeders, hierin vervangende alle de kijnderen, achtergelaten bij wijlen Jan Peeters den stroodecker, mitsgaders ver­vangen Steven Jansen tot ‘s-G raven moer met sijne kijnderen, Cornelis Adrn Joosten, voor hem selven ende mede vervangende ende hem sterck maeckende voor de kijnderen achtergelaeten bij Anne­ke Pr Aertsdr ende vervangende sijne broeders ende susters kijnderen, Joost Adriaen Joosten voor hem selve ende Embrecht Pr Embrecht, ende lijden dat sij vercoft hebben omme esg Adrn Michiel Jacobszn, schouteth tot s’Gravemoer, sulcx haer custing actie paert ende deel in om­trent negen loopensaet uuijtgedolven moergronts, gelegen naest Affganck, gelegen onbedeelt mit Willem Embrecht cum suis west, vsz. Willem erve cum suis suijt ende Henrick Denijsz noort, streckende van den nyenwen Rioel totten…sterboom, vrij, commerloos met sijne gerechten heerenchijns. Gevest 24 September 1609 puts Meermans ende Broeder, schepen.

Fol. 9r

Quam Jan Anthonis G..s(?) ende lijde dat hij vercoft omme esg Cornelis Anthonis Aertsen ende Cornelis Peeter Anthonisse vier loop saylants geleegen int Nije Lant Anthonis Jansz west, Cornelis Antho­nis kijnderen oost ende Sijmon Wilborts noort, vrij commerloos een duijf s’jaers heerenchijns, gevest den 29 September 1609, puts Jan Jansen ende Adr Broeders, Schepenen.

Compareerden Adriaen Jacob Jansz woonent onder Wasbeeck ende bekenden dat Rijck Adri Wouter Denijs ende Peeter Pr Jacobs Jan Vrancken hebben voldaen, vergemecht ende betht alsulcke obligatie van LXI g X st ter saecke van coop van een bruijn merrypeert, als hij comparant aen voorgen Rijck ende Peteren vercoft hadde ende aen hem… obligeert… dewelck hij comparant ver­claerde voldaen te hebben… off naer mits… tot met dese obligatie blijven gecasseert ende te nijet gedaen sonder arch off list. Actum… September 1609 puts Gils relatie      , Schepenen.

Quamen Willem Frans Peeters voor hem selven ende mede als vooght ende Dirck Adriaen Bastiaens als toeziender van naegelaten weeskijnderen wijlen Peeter Frans Ps, daer moeder aff is Cornelia Pauwelsdr ende Gillis Mercelis Willems als vooght ende hem sterck maeckende voor de naegelaeten weeskijnder Cornelis Frans Peeters, daer moeder aff is Jennicken Hanrick Ca… pagse(?) ende lijden dat sij vercoft hebben omme esg Huijbrecht Adriaen Huijben omtrent acht roijen moers metten gront dae toe behorend ende denwelcken eertijts tot den moer behoort heeft, onbedeelt metten wesen van Frans Peters vsz… gelegen in de , Jacob Gijsbrecht oost, den voorgen…. cooper met sijnen anderen
moer, hem van te voorens toebehorend, west ende Jan Cornelis Broeders suijt, vrij com­merloos preter sijnen heerenchijns. Gevest den III^en October 1609, Puts Broeders ende mij als relatie, Schepenen.

Quam Barbara Jan Embrecht Horstendr, geassisteert met Aert Cornelis Daniels, haeren man ende vooght, ende lijde dat sij vercoft heeft omme esg Huijbrechten, Stoffelen ende Peeter, gebroederen, soonen van den bovengenoem­den] Jan Emmen Horsten, haer contingent, actie, paert ende deel in de stede, huijsinge, schuere ende de erfnis[se] d[ae]r toebehorende, daer de vgs Jan Emmen Horsten tegenwoor­dig op woont, gestaen ende gelegen onder de Bergen, haer vercooper aenbestorven van haere moeder, soo wij verstonden, Andries Adriaens suijt ende Gijsbrecht Cornelissen noort, streckende van den Heer­baen ten Rioel toe, vrij met sijne heerenchijns ende voorder vrij commerloos. Gevest den VI _Ien December 1609 ende Huijbrecht Jan Emmen gevest als ondererve. Puts Meermans ende Broeders, Schepenen.³²

fo 9v

Quam Andries Huijbert Anthonis ende lijde dat hij vercoft heeft omme esg Cornelis Floris Pels, secretaris tot Dongen, een hoffstede metten erve daertoe behorend, groot omtrent vijff loopensaet off soo groot ende cleijn als deselve gelegen is aan de Heuvel, den selven oost, het Molenstraetken west, Cornelis Jan Gijben cum suis suijt ende Jan Jan Cornelis noort, vrij met sijnen herenchijns ende ses r gl tsj staende ter loos ende twee loopen erfrogge de Kercke alhijer ende voorts vrij commerloos, met voer­waert dat de doornenhegge custinge d’erffgenaemen Steven Goris de Smit ende behorende… Gevest den XIII^en November 1609, puts Stoffel          Nijenwenhuijsen, Schepenen.

Quam Cornelis Floris Pels ende lijde dat hij vercoft heeft omme esg Jan Jan Cornelis Meermans een hoffstede metten erve daertoe behorend, groot omtrent vijff loopensaet off soo groot ende cleijn den selve gelegen is aen den Heuvel, den selven oost, het Molenstraetken west, Cornelis Jan Gijben cum suis suijt ende den vercooper met sijnen anderen erve, hem van te vooren toebehorende, noort, vrij met sijnen herenchijns ende ses r gl tsj, staende ter loos ende twee loopen rogge tsj de Kercke alhijer ende voorts vrij commerloos, met voerwaert dat de doornenhegge custinge de erfgen van Steven Goris de Smit… Gevest at supra

Quam Huijbrecht Willem Bastiaens ende lijde dat hij vercoft heeft omme esg Roelof Jacob Jan Roelofs het gerechte vierde paert van sekeren steghe gelegen op te XXX Buijnders, streckende van den Hoogen­dijck ende op Hodonck stakende ende gelegen aen noortsijde aen Wamser, Cornelis Willemen Haens(?) ende Adriaen Peter Cornelis Luijcks aen de suijtsijde, behoudens dat over dese steghe sullen wegen ende stegen dije daer van rechtswegen schuldich staen over te wegen ende te stegen. Gevest den XVI December 1609, Puts

Adam Joachim(?) heeft gelooft te geven Merten Denijs de somme van XXVI r gl              1610… Puts Gils

ende Meermans…, Schepenen.

Fol. 10r

Adriaen Adriaen Lochter heeft gelooft te geven Anthonis Dircx, brouwer, de somma van hon­dert R gl, ter saecke van geleendt gelt, te beth den XV September 1610, ten termijne ende obligans

….. ende omtrent IIII loopensaet erven, geleg in Cleijn Dongen. Actum     1609 puts Ghils ende            ,

Schepenen.

In de marge:

Deletum de consentum Anthonis Dircxsz den XI Merten 1611

Denselven heeft gelooft te geven de vsz. brouwer de somma van XXX R te beth XV Mert 1610 ten termijne etc. Actum ende puts…

32 Zie ook Do 94, Fol. 96

Denselven heeft noch gelooft de vsz brouwer de somme XXXVI R te beth XVI December 1610 ten termijne etc. Actum ende puts…

Quam Jan Dirck Jacobsz voor hem selven ende mede vervangend en hem sterck maekende voor Jan Huijbrechts, metser, woonen tot Sommelsdijck ende voor de kijnderen van Geerit Huijbrechts, woonende tot Dansijck, Adriaen Jacob Jansz als vooght van de naegelaten weeskijnderen wijlen Catha­lijn Anthonisdr, daer vader aff is denselve Jan Dirck Jacobsz, Jan Bastiaensen als vooght ende Cornelis Lemmen Mertens als toesiender van de naegelaeten weeskijnderen wijlen Peeter Bastiaensz ende den vsz. Cornelis Lemmens voor hem selven ende noch als vooght ende hem sterck maecken voor de naegelaten weeskijnderen Peeter Cornelis Breuwen ende mede hem sterck maeckende voor Jan Lemmen Mertens, zijn broeder, Michiel Meeus Joostsoone voor hem selven ende mede vervangen sijne andere susters ende broeders ende Godela Jan Jacobsdr, geassisteert met Jacob Jan Willems, haeren man ende vooght, Godela Cornelis Jacobsdr, geassisteert met Peeter Jan Peeter Stevens, haeren man ende vooght, Adriaen Jan Jacobs, Peeter Corn Dolck, Adriana Jacob Jansdr, geassis­teert met Anthonis Joostz ende Peeter Jacobs Jan, als vooght van de naegelaten weeskijn­deren wijlen Jan Jacob Jansz ende lijden dat zij vercoft hebben omme esg Stoffel Peeter Cornelis van Gils, elx haer contingent, actie, paert ende deel in omtrent een half buijnders saijlants, onbegrepen de maete, genaempt de Randen(?), de cooper met sijnen anderen erve hem te vooren toebehorend, oost ende west, de Heerenstraet noort, vrij zijnen heerenchijns ende IX loopen erffrogge t’sjaers ende voorder vrij ende commerloos. Gevest den 23 december 1609, puts Meermans    , Schepenen.

De comparanten hierboven genoemt hebben haere par     ter saecke van den land… oblig[ans] mits

sue et sua. Actum ende puts…. Schepenen

Fol. 24v

Quam Petronella Peeter de Haensdr, geassist[eert] met Adriaen Jacobsz Cuijper, haeren man ende vooght, ende lijde dat sij vercoft heeft omme esg Adriaen Jansz de Backer omtrent vijer loopensaet saaijlants, onbegrepen de maete, gelegen in Cleijn Dongen, Sebrecht Adriaens met sijnen erve oost, ende Adriaen Adriaens Waelwijck den Jongen erfgen west, ende Pr Pr Jacobs Jan Vrancken noort, vrij commerloos pretere vijer duijten tsjr heerenchijns, met voerwaerde dat denselven zal wegen ende stegen daer ‘t van rechtswegen schuldich is ende behoort te weegen ende te ]steegen ende so blijven mepant ende bijpant daer’t van rechtswegen schuldich is mepant ende bijpant te blijven. Gevest ut supra.

Quamen Anthonia ende Adriaenken, gesusteren, dochteren wijlen Adriaen Pauwel Jansen, daer moeder aff is Cathalijn Claes Wardr, geassisteert met Andries Andries Henricx, haeren gecoren vooght tot dese saecke alleen, ende lijde dat sij vercoft hebben omme esg Peeter Janszn metser, omtrent anderhalf loopensaet saijla[nts], onbegrepen de maete, gelegen aen den watermoolen alhier, Corn Dirck Rochus oost, Merten Gerits erfgen noort, de Donga west, Willem Jan Peeter Stevens suijt, vrij commerloos, gevest den…..

Quam Adriaen Jansz de Backer ende lijde op hem ende alle sijne goederen weijters schuldich te sijn, Adriaen Jacobsz Cuijper de somma van tweehondert drije ende veertich Rijns gl, te beth in drije termijnen, te weten de gerechtige helft nu contant ende d’andere helft in twee termijnen, t’elcken de gerechte helft daervan in termijn… XXII April 1611 ende den tweeden XXII April 1612, wesende obli­gans su et sua ende Scepenen voerscr… etc. Actum ut supra

In de marge:

Depot den… April 1610 soo bekende Adriaen Jacobsz Cuijper… hondert XXI r gl van Adriaen Jansz de Backer ontfangen te hebben in mindernisse van desen schultbrief…

Depot van 28 Marten 1612 soo bekende Adriaen Jacobsz Cuijper van desen schultbrieff van… van Adriaen Jansz de Backer voldaen ende bethaelt te wesen.

Dispositie den XV Februarij 1614 soo bekende Jacop Adriaen Cuijper…

gehecht tussen f 32 en 33   [23.2.1611]

A Compareerden voor Schepenen naergenoempt, Jan Dirck Anthonissen als vooght, ende Adriaen Adriaen Broeders als toesiender van de achtergelaten weeskijnderen wijlen Adriaen Dirck Anthonis, daer moeder aff is Jenneke Jan Geeritsdr, ter eenre, Gijsbrecht Cornelis Timmermans als man ende vooght Jenneke Jan Geeritsdr, ter andere sijden, ende bekenden sij partijen bovengenoempt met vruntschappe overcomen ende veraccordeert te sijn, belangende onderhoudinghe ende alimentatie voorsg kijnderen, geërft ende gedeelt, inden manieren hijer naervolgende, te weeten dat den vsz Gijs­brecht Cornelis met Jenneken sijn huijsvr moeder toe is vsz kijnderen, bij namen Gerrit ende Anne­ke, Adriaen Dirck Anthonis’ kijnderen, sal onderhouden in aet ende dranck, cleeden en reden, met wollen ende lijnden, sulck gehouden tamelijcken naer sijne staet,          te moeten leeren leesen ende schrijven
ende geeft… ende moeder, tot dat elck oudt gewordden sijn sal ten ouderdom van XX jaeren ende als

dan elck kijnt gecomen sij ten houwe[lijck] oft anders geapprobeert… ofte totte XX jaeren           uuijten

molen…. de somme van een hondert XVIII gl eens welcke onderhoudingh ende uuijt te reijcken
Ghijsbrecht Cornelis voor Jan Stoffel ende Jenniken… penninghen(?) den vsz zijn huijs­vrouw… heeft hebben behouden ende self in eijgendom blijven sullen de stede mette huijsinge ende

schure… behoorende, gestaen ende gelegen onder            de Bergen in   ende groot… ende bij wijlen
den vsz. Adr Dirck Anthonissen ende Jenneken sijne… met sijne noch… incomende schulden ende de uuijtgaende ende

… vsz weeskijnderen, maer sal den vgs Gijsbrecht…

Metten conditie dat de vsz kijnderen… huijsvr totte XX jaeren

… ende oft gebeurde dat… vsz kijnderen quamen…. te worden…

… XXIII Januari 1612 puts

In de marge

Dispositie den XXII April 1616 hebben Jan Dirck Anthonissen en Adriaen Adriaen Broeders…

Quam Domus Peeter Maes soone ende heeft gelooft te geven Adriaen Maes Lemmens als vooght van Maeijke Peeter Maes ende tot behoef… de somme van achterstel vsz tersaecke van geleverde goeden, te bethalen Lichtmis naestcomende 1611, obligans sue et sua,… met pant als gereet gelt…

Actum XXVII Aprilis 1610, puts Meermans relatie Gils, Schepenen.

In de marge

den 3… 1612 soo bekende Adriaen Maes Lemmens dat Domus Peeter Maes…. gelooft…

Fol. 44r

…

Obligans ende ten termijn etc Actum den XIII…

Quam Jan Huijbrecht Cornelis Boer ende bekende dat Jacob Jan Mathijsen hem ten vollen heeft voldaen, vermecht ende beth, den eersten penninck metten lesten, den coop ende eijgendom van omtrent twee loopensaet wijlants, gelegen achter in der stille beemden…, den vsz. Jacob Jansz apsent, gevest ende geerft, ende schelden om sulcx den vsz. Jacobken ende sijnen      nacomelingen ter sake

voorg[aende] qijt ende vrij, sonder arch of list. Puts schep[enen]

Compareerde Wouter A[driaen]s Neeringh als vooght van de nagelaten weeskijn[deren] wijlen Balthasar Huijbrechts, daer moeder aff was Cornelia Cornelis Pottendr, die constitueert Jan Jan Cornelis, schepen, omme uuijt sijnen naemen te compareren voor schout ende schepenen in Dongen… tot behoeff van [niet ingevuld], om te copen een stede metter huijsinghe daer op staen ende erve daertoe behorende, groot omtrent XII loopensaet, gestaen ende gelegen onder Bergen,…

Item omtrent VIII loopensaet weijlants ende in forma…

Actum 5 Julij 1611, puts… Pr Jacobs, schepen.

In den name ons Heeren, Amen.

Bij den… ende van desen openbare instrumente sij… dat in den jaere desselffs ons Heren          1611,

den IXen dach van Julij, is gecompareert den eersamen Jan Willems Block, sieck naer den lichame, nochtans gaende ende staende sijn, bij sijnen sinne, memorie ende verstand overal wel machtich wesende ende gebruijckende en wel… schenen ende bleecken…,

datt er nijet seckerder ende is dan de doot ende nijets onsekerder dan d’uere desselvs, in den… sijne… sijnen siele… uuijt sijn lichaem scheijden sal godt almachtich ende sijnen lichaem ten… te wor­den,

comende        voorts totter dispositie van sijne nae te laten goeden[ren],  heeft hij testateur gemaeckt,

soe verder hij is de erste afflijvighe, Adriaentken Peeter Loonen…, sijn wittige huijsvrouw, alle sijne nae te laten haef ende erffgoederen, actien, schulden ende crediten, genen van dijen uuijtgescheijden, hoe­danich dije souden mogen wesen oft v         den konden mogen wordden, omme dese te mogen gebruijc‑
ken, t coopen, belasten, becommeren, ende haeren eijgenen ende vrijen wille daer mede te doen, sonder dwang

… ende te       oft… oft… oft gebeurde dat de vsz. Adriaentken Pr… Loonendr… soo

maeckt sij testatrice den vsz. Jan Willems, haeren man, alle haere goed[er]en,…., haeve ende erffenisse, actien, schulden ende crediten          tgenwoerdich zijn hebbende op haeren… achterlaet,
omme daermede te mogen doen als voren, verclaerende… uuijtersten wille ende begeerte… effect sal sorteren,… alle solemniteijthe… gehandigt wordden… als…

Actum et supra ten huijse van testateur, op Cleijn Dongen gestaen ende gelegen, in pre[sentie] van Peeter Jacobs ende Adr        z, Schepenen.

Compareerde de voorgen. Adriaentken Pr Loonendr, weduwe wijlen Jan Willemen Block, geas­sisteert met Corn Pels, secretaris, haeren gecoren vooght tot dese saecke, bekende ende verclaerde dat sij egheen van de erffgoederen, haer hierboven gemaeckt, aen geen van haere kijnderen ende sal vercopen tot eenigen anderen minderen prijsen als bij vrienden souden mogen gelden, omme alsoo het een off andere kijnt nijet te frustreren. Actum 15 Julij 1611 puts Broeders

---

[1]              Kennelijk is de laatste nog minderjarig en moet er betaald worden aan de voogden, en wel over een

jaar.

[2]              folio 20r en RA 96 folio 22 (FvL)

[3]              Deel. II, volledige transcripties. M.i. staat er geen t maar een d, dus meervoud (FvL)

[4]              RA 96 folio 94 is de scheiding en deling te vinden na het overlijden van Peeter Joost Jan Lam­brechts. Verder is hier sprake van een schepenen-schuldbrief van Peeter Peeter Jacobs Jan Vrancken. (Zie hiervoor folio 1)

[5]              RA 96 folio 26 en 28

[6]              De hier incomplete naam is mogelijk de Cornelis Jansen van Eeckeren, die genoemd wordt als erflater in RA 99 pag 50. (FvL)

[7]              Rehm 407

[8]              RA 94 folio 96

[9]              RA 94 folio 96

[10]             Folio 28 (FvL)

[11]             Halfbroer van Jan en Cornelia

[12]             RA 96 folio 99

[13]             folio 30

[14]             folio 17v

[15]             ene somme van gelde

[16]             Er zijn minsters 2 kinderen bekend, beiden schepen geworden

[17]             Ik denk dat hier zal staan Adriaen Jacob Jan Roelofs, zie nl ook folio 15r (FvL)

[18]             Geertruij: 20r, Jenneke: 21v, Adriaen en Cornelis: RA 96 folio 78

[19]             RA 99 fo 44

[20]             Verbetering van Broekman in Beekman van mij. (FvL) Zie hierna

[21]             Acte 25r is van mei 1610; de betaling in termijnen is in die 2 à 3 weken zeker nog niet geheel verricht. Ergo nog een rest schuld van ƒ 155,-. Een schepenenschuldbrief is een soort wissel aan toonder en kan verhandeld worden. (FvL)

[22]             Koolstra schrijft hier: Sijmon Joost Sijmons, met de vraag: moet dit ook Willems zijn (gezien de
navolgende namen). M.i. is dat zeer waarschijnlijk, Peeter en Adriaen Joost Willems van Dongen zijn kinderen van
Joost Willem Joost van Dongen en Anthonia Jan Smolens (Smolenaer), Willem Joost Willem is dan een broer; de drie
broers danken dit aan Jan Joosten; hoogstwaarschijnlijk ook een van Dongen, wellicht een halfbroer. Zie volgende noot (FvL)

[23]             Willem Joost Willem van Dongens 3e huwelijk was met Peterken Raes Jan Vrancken. Uit dit huwelijk spruiten n.m.m. nog 4 kinderen: Antonis, Raes, Jan en Anneken. De eerste echtgenoot van Hester zou dus zowel Jan als Raes geweest kunnen zijn, maar Raes was getrouwd met Peterken Anthonis Peters van Ghils en kreeg minstens 2 kinderen. Ik houd het dus op Jan Joost Willems van Dongen. In een kinderloos huwelijk gaan volgens ‘t zuid­nederlands erfrecht van die tijd nagelaten bezittingen inderdaad terug naar de vaderskant, in dit geval blijkbaar naar halfbroers uit (twee) eerdere huwelijken. (FvL)

[24]             Moet nmm Anneke zijn, op andere plaatsen staat nl. Anneke. (FvL)

[25]             Misschien Adriaen Embrechts Ariaensen? FvL

[26]             Huijbrecht is getrouwd met Geertrui Peeter Cornelissen.

[27]             RA 100 folio 36

[28]             Inderdaad zal hier staan ‘swaeger’, want in volgend schema blijkt dat het hier om halfzusjes gaat: (FvL)

Laureijs Cornelissen

x

NN

|                                                                              |

Metken Laureijs Cornelissen                           Maeijken Laureijs Cornelissen

X (1)                 X(2)                                                               X

Henrick de Grauw  Willem Jansen                        Jan Corstiaen Corstiaensen

|                                                                              |

Maeijke Henrick de Grauw                                    Lenaerken Willem Jans

X                                                                           

Isaac Peeters van Loon                                                                                      

|                                                                             

           Peeter Isaac Peters van Loon                                                                                  

[29]             Getrouwd met Dingena Jan Corsten, dus Corstiaen en Adriaen Jan Corstiaen zijn zijn zwagers. Ze erven van [schoon)zus Maeijke

[30]             31 Uit ORA Dongen 95, fo 4 van ca 1597 blijkt dat Marijken dan getrouwd is met Jan Jan [Jan Gertisz de Backer; deze was weduwnaar van Crijnken Pauwels Goeijaertsdr, uit welk huwelijk hij vier kinderen had: Heijlken, Grietken, Iken en Janneken. In Fol. 4r komen voor Huijbert Jan Jansen, Maeijke Jan Jans X Adriaen Peter Aerts en Sijke Jan Jans. Dit zouden kinderen kunnen zijn uit haar 2e huwelijk met Jan Jans de Backer. (FvL)